Osmo Buller: la Esperant'ist'o de la Jar'o

La Ond'o de Esperant'o iniciat'is en 1998 proklam'o'n de la Esperant'ist'o de la Jar'o. Al tiu projekt'o al'iĝ'is reprezent'ant'o'j de divers'a'j tendenc'o'j en la Esperant'o - komun'um'o kaj sen'de'pend'a'j kompetent'ul'o'j. La unu'a laŭreat'o en 1998 est'is William Auld; en 1999 li'n sekv'is Kep Enderby. En 2000 la honor'a'n titol'o'n ricev'is tri person'o'j: Hans Bakker, Mauro La Torre kaj Jouko Lindstedt.

Ĉi - jar'e la kandidat'ig'ant'o'j propon'is 15 person'o'j'n, al kiu'j la elekt'ant'o'j pov'is don'i si'a'j'n voĉ'o'j'n. La rezult'o de la voĉ'don'ad'o est'as jen'a:

• 4 voĉ'o'j: Osmo Buller, Claude Pir'o'n.
• 3 voĉ'o'j: Renat'o Corsetti.
• 2 voĉ'o'j: Rob Moerbeek.
• 1 voĉ'o: Detlev Blanke, Éva Farkas - Tatár, Georg'o Handzlik, Ankica Jagnjić, Povilas Jegorovas, Rubén Torres, Walter Żelazny.

Laŭ la Regul'ar'o pri la Esperant'ist'o de la Jar'o: “Se pli ol unu person'o ricev'os egal'e plej mult'a'j'n voĉ'o'j'n, kiel laŭreat'o est'os proklam'it'a tiu, kiu'n propon'is pli mult'a'j kandidat'ig'ant'o'j”. Sekv'e Osmo Buller est'as elekt'it'a kiel la esperant'ist'o de la jar'o 2001, ĉar li ricev'is du kandidat'ig'o'j'n kaj Pir'o'n nur unu.

Osmo Buller per si'a demisi'o en 2001 fin'is la rezult'o'riĉ'a'n deĵor'period'o'n kiel Ĝeneral'a Direktor'o de UEA. Dank'o xyz al li la Gazet'ar'a'j Komunik'o'j de UEA regul'e kaj objektiv'e inform'as la esperant'ist'ar'o'n pri UEA. Li'a septembr'a rest'ad'o en Ĉini'o kaj Litovio aktiv'ig'is la mov'ad'o'n tie kaj far'is la rilat'o'n de aŭtoritat'o'j en tiu'j du land'o'j pli favor'a al Esperant'o.

Propon'ant'o'j (Kandidat'ig'ant'o'j):

Marija Belošević (HR): eks'sekretari'o de Ile'i;

Višnja Branković (IT): direktor'o de Orbis Pictus;

Renat'o Corsetti (IT): prezid'ant'o de UEA;

István Ertl (NL): demisi'int'a redaktor'o de Esperant'o;

Edmund Grimley Evans (GB): prezid'ant'o de EAB;

Judit Felszeghy (HU): sekretari'o de la Esperant'a PEN - Centr'o;

Aleksander Korĵenkov (RU): redaktor'o de La Ond'o de Esperant'o;

Bruno Masala (FR): gvid'ant'o de Aer'a (OSIEK);

Valentin Melnikov (RU): poet'o, ĵurnal'ist'o, traduk'ant'o;

Yamasaki Seiko (JP): membr'o de la Akademi'o de Esperant'o.

Elekt'ant'o'j:

Petr Chrdle (CZ): direktor'o de Kav'a - PECH;

Lee Chong - Yeong (KR): vic'prezid'ant'o de UEA;

Stano Marček (SK): redaktor'o de Herold'o de Esperant'o;

Ger'ald'o Mattos (BR): prezid'ant'o de la Akademi'o de Esperant'o;

Stefan Maul (De): prezid'ant'o de TEĴA, ĉef'redaktor'o de Monat'o;

Min'e Yositaka (JP): eks'redaktor'o de River'o'j;

Sergio Pokrovskij (RU): scienc'ist'o, traduk'ant'o, ese'ist'o;

Anna Margaret'a Ritamäki (Fi): komitat'an'o de UEA;

Roland Rotsaert (BE): kas'ist'o de IKEF, redaktor'o de La Merkat'o;

Ljubomir Trifonĉovski (BG): ĉef'redaktor'o de Literatur'a Foir'o.

Halina Gorecka, sekretari'o

IKU invit'as preleg'i

En Fort'alez'o okaz'os la 55a sesi'o de Inter'naci'a Kongres'a Universitat'o, kie rajt'as preleg'i universitat'a'j profesor'o'j aŭ person'o'j kun simil'a kvalifik'o. Ili est'as invit'it'a'j send'i si'a'j'n preleg'propon'o'j'n al la sekretari'o de la IKU - komision'o, prof. d - ro Hans Michael Maitzen: Endemanngasse 6 - 18/1/24, AT - 1230 Wien, Aŭstrio Ret'e:

maitzen@astr'o.univie.ac.at

.

La propon'o en'hav'u konciz'a'n resum'o'n (maksimum'e ĉ. 200 vort'o'j) de la preleg'o, konciz'a'n biografi'o'n kaj person'a'n bibliografi'o'n. Neces'as al'don'i ankaŭ fot'o'n taŭg'a'n por publik'ig'o. La preleg'o'j prefer'e, sed ne dev'ig'e, rilat'u al la kongres'a tem'o “Divers'ec'o: ŝanc'o, ne minac'o”.

La elekt'it'a'j preleg'ant'o'j ricev'os modest'a'n honorari'o'n sed ne re'pag'o'n de si'a'j kost'o'j. Ĉiu preleg'ant'o dev'as est'i kongres'an'o kaj mem zorg'i pri si'a al'iĝ'o. Apart'e bon'ven'a'j est'as jun'a'j kandidat'o'j kaj tiu'j kiu'j antaŭ'e ne preleg'is en IKU.

Lim'dat'o por la kandidat'iĝ'o'j: 15 jan 2002.

GK UEA

Nov'a'j ofic'ist'o'j en Roterdam'o

La estr'ar'o de UEA nom'um'is Ag'ant'a'n Ĝeneral'a'n Direktor'o'n por la jar'o 2002. Tem'as pri Trevor Steele.

William Trevor Steele nask'iĝ'is 14 maj 1940 en Mareeba, Aŭstrali'o, kaj hav'as aŭstrali'a'n naci'ec'o'n. Li est'as vast'e kon'at'a kiel instru'ist'o en plur'a'j land'o'j kaj sukces'a verk'ist'o. Li decid'is akcept'i la defi'o'n re'star'ig'i kun'labor'a'n etos'o'n en UEA kaj pli ĝeneral'e en la mov'ad'o. Li'a person'ec'o kaj entuziasm'o por la nov'a task'o est'as sufiĉ'a'j garanti'o'j pri li'a sukces'o, pro kio la estr'ar'o formul'as mult'a'j'n bon'dezir'o'j'n kaj pet'as la esperant'ist'o'j'n, membr'o'j'n kaj ne'membr'o'j'n, kun'labor'i kun li.

Li est'os en Roterdam'o kaj ek'ofic'os la 1an de januar'o 2002.

La estr'ar'o nom'um'is redaktor'o de la revu'o Esperant'o de UEA por la jar'kolekt'o 2002 Stano Marček el Slovak'uj'o. Stano, 48 - jar'a, hav'as long'a'n histori'o'n de redakt'ad'o de plur'a'j revu'o'j land'a'j kaj inter'naci'a'j. Li est'as kon'at'a ankaŭ kiel aktiv'ul'o en plur'a'j kamp'o'j de la mov'ad'o (fond'o de la jun'ul'ar'a sekci'o, instru'ad'o ktp.). Li ek'redakt'os la numer'o'n 1an de la jar'kolekt'o 2002.

Ambaŭ nom'um'o'j est'as por la trans'ir'a jar'o 2002, dum kiu la Ofic'ej'a Komision'o de UEA plu'serĉ'os kandidat'o'j'n por pli long - temp'a'j kontrakt'o'j por ambaŭ posten'o'j. Kompren'ebl'e kaj Trevor kaj Stano est'os inter la kandidat'o'j por tiu'j kontrakt'o'j.

Ferm'iĝ'as per tio la unu'a faz'o de la labor'o de la Ofic'ej'a Komision'o, kiu jam komenc'is okup'iĝ'i pri ali'a'j baz'a'j problem'o'j: re'organiz'ad'o de la komput'il'a sistem'o de UEA kaj help'o al mal'ferm'o de la “komunikad - centr'o” de EEU en Bruselo, dum daŭr'as konstant'a prov'o re'harmoni'ig'i la funkci'ad'o'n de la Asoci'o.

La estr'ar'o de UEA

Fos'i kanal'o'n

Prezid'ant'o de UEA Renat'o Corsetti kaj vic'prezid'ant'o Lee Chong - Yeong vizit'is Ĉin'uj'o'n 21 - 25 nov 2001. La vizit'o est'is aranĝ'it'a de la Ĉin'a E - Lig'o (esenc'a'n rol'o'n hav'is Tan Xiuzhu, la prezid'ant'in'o, kaj Yu Ta'o, la ĝeneral'a sekretari'o).

Inter la renkont'it'a'j reprezent'ant'o'j de la ĉin'a reg'ist'ar'o ni menci'u unu'e la unu'a'n vic - ministr'o'n pri Ekster'a'j Afer'o'j, s - ron Li Zhaoxing. La UEA - deleg'it'ar'o klar'ig'is la nun'temp'a'n mond'a'n lingv'a'n problem'o'n, apart'e en UN kaj ali'a'j inter'ŝtat'a'j organiz'aĵ'o'j, kiu karakteriz'iĝ'as per la tro'a tendenc'o al uz'o de nur unu etn'a lingv'o. La UEA - deleg'it'ar'o klar'ig'is la bezon'o'n de neŭtral'a inter'naci'a lingv'o, kaj pet'is Ĉin'uj'o'n lud'i pli grand'a'n rol'o'n por konstru'i “nov'a'n inter'naci'a'n lingv'a'n ord'o'n”. Tut'e praktik'e ni pet'is sub'ten'o'n por la kon'at'a rezoluci'o de NROj en Seulo, kiu pet'as la Ekonomi'a'n kaj Soci'a'n Konsil'ant'ar'o'n de UN (ECOSOC) okup'iĝ'i pri pli demokrat'a lingv'a sistem'o en UN. La UEA - deleg'it'ar'o ankaŭ pet'is la ĉin'a'n sub'ten'o'n al la paŝ'o'j far'at'a'j de UEA ĉe Unesk'o por ke oni trans'ir'u de bel'a'j sed tro ĝeneral'a'j rezoluci'o'j al pli praktik'a kun'labor'o kun la Esperant'o - mov'ad'o.

La vic - ministr'o atent'e aŭskult'is la pet'o'j'n, klar'ig'is si'a'n pens'o'n pri la grav'ec'o de la ĉin'a lingv'o, kiu dev'us est'i pli re'kon'at'a en inter'naci'a'j rilat'o'j, kaj konsent'is plu'stud'i la tut'a'n problem'ar'o'n kun'labor'e kun UEA kaj ĈEL.

24 nov la UEA - reprezent'ant'o'j est'is akcept'it'a'j de Chen Haosu, prezid'ant'o de la Ĉin'a Popol'a Asoci'o por Amik'ec'o kun Ali'land'a'j Popol'o'j. Li klar'ig'is la oficial'a'n politik'o'n de la ĉin'a reg'ist'ar'o por la mond'o, en kiu ne ekzist'u hegemoni'ism'o de unu aŭ kelk'a'j land'o'j sed plur'ec'o de kun'decid'ad'o. Tiu politik'o est'is pens'it'a ĉef'e rilat'e al ekonomi'a'j kaj ĝeneral'e politik'a'j problem'o'j, sed ĝi perfekt'e taŭg'as ankaŭ en la kultur'a kaj lingv'a kamp'o, kaj ĝi kongru'as kun la ideal'o de la Esperant'o - mov'ad'o. Kvankam li ne kaŝ'is la mal'facil'aĵ'o'j'n konvink'i ne'konvink'it'o'j'n pri Esperant'o, li mem propon'is, laŭ ĉin'a proverb'o, la program'o'n: “fos'i kanal'o'n por ke la akv'o flu'u en ĝi”, per ali'a'j vort'o'j “daŭr'ig'i la kontakt'o'j'n kun la ĉin'a kaj ali'a'j reg'ist'ar'o'j por ke ili est'u pret'a'j post pri'stud'o de la problem'o apog'i ni'a'j'n inter'naci'a'j'n iniciat'o'j'n”.

S - ro Chen, kiu est'as pret'a reprezent'i Ĉin'uj'o'n en inter'naci'a asoci'o de “amik'o'j de Esperant'o”, promes'is daŭr'ig'i la kontakt'o'j'n pri ĉiu'j tem'o'j prezent'it'a'j kaj tut'e apart'e pri por'pac'a'j iniciat'o'j. Li ankaŭ promes'is, ke li parol'os en Esperant'o, se la UK okaz'os en Pekino en la jar'o 2004.

Kun la vic - prezid'ant'o de la ĉin'a Parlament'o, Xu Jialu, la inter'parol'o'j est'is iom pli “teĥnik'a'j”. Est'ant'e mem lingv'ist'o, li respond'ec'as pri la ĉin'a grup'o, kiu sekv'as la klopod'o'j'n de Unu'iĝ'int'a'j Naci'o'j por kre'i komput'il'a'n intern'a'n traduk - lingv'o'n. Li ne kaŝ'is si'a'n sen'iluzi'iĝ'o'n pri la mank'o de praktik'e aplik'ebl'a'j rezult'o'j de tiu projekt'o, kaj li tre volont'e kun'diskut'is pri la ide'o'j si'a'temp'e aplik'it'a'j en la projekt'o DLT, kiu uz'is Esperant'o'n kiel pont'lingv'o'n.

Konklud'e, la impres'o'j pri la vizit'o kaj la kontakt'o'j indik'as, ke ekzist'as pli da mal'ferm'it'a'j pord'o'j ol ni sukces'as en'ir'i. Cert'e est'as mal'facil'e konvink'i reg'ist'ar'o'n de tiel grand'a land'o far'i oficial'a'j'n paŝ'o'j'n sub'ten'e al Esperant'o en inter'naci'a'j medi'o'j, sed la fos'ad'o de la kanal'o de inform'ad'o, kiu dev'os port'i al tio, komenc'iĝ'is.

Lee Chong - Yeong Renat'o Corsetti

Lingv'o de pac'o

La Esperant'o - mov'ad'o en plur'a'j manier'o'j bedaŭr'is pro la viktim'o'j de la atenc'o'j en Uson'o dum la pas'int'a septembr'o. Sam'e bedaŭr'ind'a'j est'as la sen'kulp'a'j viktim'o'j de la milit'o en Afgan'uj'o. Ne est'as mult'o, kio'n ni pov'as far'i en ĉi tiu milit'o. La glor'a'j ag'o'j de ni'a'j antaŭ'ul'o'j dum, ekzempl'e, la unu'a mond'milit'o ne est'as nun ripet'ebl'a'j. Por tamen sub'strek'i la respekt'o'n por ĉiu'j viktim'o'j, kaj ankaŭ por sub'strek'i la fakt'o'n, ke esperant'ist'o'j dum si'a tut'a histori'o ĝeneral'e ne akcept'is milit'o'n kiel normal'a'n manier'o'n solv'i inter'gent'a'j'n konflikt'o'j'n (“ne al glav'o sang'o'n soif'ant'a” — dir'as tre kon'at'a lini'o de ni'a himn'o), la Azi'a Komision'o de UEA, kun la help'o de kelk'a'j ne'azi'a'j esperant'ist'o'j, decid'is lanĉ'i kampanj'o'n, per kiu ni rekt'e pren'as la flank'o'n de la nun'a'j viktim'o'j, la afgan'a'j rifuĝ'int'o'j en najbar'a'j land'o'j.

Nur por don'i ekzempl'o'n de la situaci'o, mi dir'u, ke en Irano kaj Pakistano loĝ'as pli ol 4 milion'o'j da afgan'o'j kiel rifuĝ'int'o'j. La plej'mult'o est'as analfabet'o'j sed ekzist'as inter ili instru'ist'o'j, inĝenier'o'j kaj kurac'ist'o'j, kiu'j en si'a land'o hav'is bon'a'n viv'o'n sed pro la long'a milit'o rifuĝ'is al Irano. Simil'a'j est'as la kondiĉ'o'j en ali'a'j najbar'a'j land'o'j.

La kampanj'o, kies nom'o en la persa (vast'e parol'at'a en ĉiu'j land'o'j de tiu mond'o - part'o) kaj en Esperant'o est'as “Zaban - e - Salam/Lingv'o de Pac'o”, konsist'as el tri er'o'j:

1. kurs'o'j de Esperant'o por afgan'a'j intelekt'ul'o'j en la najbar - land'a'j rifuĝ'ej'o'j;

2. kurs'o'j por alfabet'ig'i en la naci'a lingv'o afgan'a'j'n analfabet'a'j'n rifuĝ'int'o'j'n;

3. materi'a help'o al la rifuĝ'int'o'j.

Al tiu'j tri er'o'j laŭ'grad'e al'don'iĝ'os kvar'a er'o, tio est'as la star'ig'o de ret - list'o “dialog'o inter civiliz'o'j” por favor'i en plur'a'j lingv'o'j (inkluziv'e de Esperant'o) dialog'o'n inter azi'an'o'j kaj ekster'azi'an'o'j.

La unu'a'j konkret'a'j ag'ad'o'j komenc'iĝ'os en Irano per'e de la help'o de iranaj esperant'ist'o'j kaj iranaj ne'esperant'ist'a'j asoci'o'j, kiu'j jam okup'iĝ'as pri alfabet'ig'o. Laŭ'grad'e ili est'os vast'ig'at'a'j al ali'a'j najbar'a'j land'o'j.

La funkci'ig'o de kurs'o de Esperant'o por 20 rifuĝ'int'o'j kost'as 100 uson'a'j'n dolar'o'j'n (mult'obl'ig'o de dis'don'ot'a'j material'o'j, ktp.). Jam est'as plan'at'a'j du kurs'o'j en Teherano kaj Maŝhado, kiu'j komenc'iĝ'os en ven'ont'a januar'o.

Per'korespond'a kurs'o de Esperant'o por afgan'a'j rifuĝ'int'o'j, anonc'ot'a per'e de lok'a'j gazet'o'j, kost'as po 15 uson'a'j'n dolar'o'j'n (material'o'j kaj send'o'kost'o'j). Ankaŭ ĝi komenc'iĝ'os en januar'o.

Alfabet'ig'o de unu analfabet'a afgan'a rifuĝ'int'o kost'as 15 uson'a'j'n dolar'o'j'n (material'o'j kaj vojaĝ'ad'o al la tend'ar'o'j de la rifuĝ'int'o'j). Ĉi tiu ag'ad'o komenc'iĝ'os tuj, kiam ven'os la unu'a'j kontribu'o'j de esperant'ist'o'j, kiu'j vol'as far'iĝ'i sub'ten'ant'o de unu afgan'a analfabet'o, kiu lern'u leg'i kaj skrib'i.

Mi cert'as, ke plur'a'j el vi vol'os part'o'pren'i kaj instig'i la esperant'ist'o'j'n de si'a land'o part'o'pren'i. La manier'o por kontribu'i est'as simpl'a: send'u vi'a'n mon'a'n sub'ten'o'n al la kont'o Azi'a Fond'aĵ'o ĉe UEA, per la kutim'a'j pag'manier'o'j al UEA. Vi rajt'as indik'i “lingv'o de pac'o 1”, “lingv'o de pac'o 2” kaj “lingv'o de pac'o 3” de'pend'e de la cel'o, kiu'n vi vol'as sub'ten'i. Se vi indik'os nur “lingv'o de pac'o” ni dis'divid'os vi'a'n kontribu'o'n inter la tri cel'o'j.

Se vi vol'as rekt'e korespond'i pri la kurs'o'j de Esperant'o kaj pri la alfabet'ig'a'j kurs'o'j, bon'vol'u send'i mesaĝ'o'n al Reza Torabi (

reza@esperant'o.org

). Se vi vol'as rekt'e korespond'i pri materi'a'j help'o'j, bon'vol'u send'i mesaĝ'o'n al Hans Bakker (

hbakker@groenlinks.nl

). Se vi vol'as korespond'i ĝeneral'e pri la kampanj'o kaj pri la manier'o popular'ig'i ĝi'n inter esperant'ist'o'j, bon'vol'u send'i mesaĝ'o'n al Atilio Orel'lan'a (

iei001@worldonline.nl

).

Renat'o Corsetti prezid'ant'o de UEA

Elekt'it'a la unu'a Senat'o

Per preskaŭ 70% de la voĉ'o'j la Verd'a List'o (gvid'at'a de Walter Żelazny kaj Ljubomir Trifonĉovski) gajn'is super la Blank'a (gvid'at'a de Vink'o Ošlak kaj Nelly Holevitch). La ĝis'nun'a mank'o de kontakt'o kun unu, mal'pli grav'a tamen neces'a, balot'ej'o mal'help'as komunik'i la definitiv'a'n rezult'o'n.

La Verd'a List'o gajn'is en ĉiu'j are'o'j, escept'e de la Danub'a (Aŭstrio, Ĉeĥi'o, Hungari'o, Kroati'o, Slovaki'o, Sloveni'o). Apart'e vast'a la sukces'o en la Mediterane'a (Greki'o, Israelo, Italio) kaj en la Franc'a (Franci'o), dum en la Svis'a (Liĥtenŝtejno, Svis'land'o) la rezult'o de la du list'o'j est'as pli ekvilibr'a.

Inter la kandidat'o'j est'as rimark'ind'a la person'a sukces'o de Perl'a Martinelli (Verd'a) kaj de Anna Lászay (Blank'a). La ĉef'kandidat'o'j est'as kompren'ebl'e la plej balot'it'a'j.

Laŭ la ĝis'nun'a situaci'o, ĉiu'j Verd'a'j kandidat'o'j far'iĝ'os senat'an'o'j, dum reg'as mal'cert'ec'o pri la nom'o de la Blank'a kiu akompan'os Ošlak, Holevitch kaj Lászay. Por'moment'e est'us Alessandro Beltramini, la plej jun'a kandidat'o.

Tre mal'mult'a'j est'as la voĉ'o'j en blank'o, kaj ankaŭ la ne'valid'a'j: kio pruv'us ke la elekt'o'mekanism'o est'is bon'e el'pens'it'a. Ni don'as ĉi - sub'e la balot'protokol'o'j'n de la Svis'a kaj de la Mediterane'a Are'o'j.

Svis'a balot'protokol'o

Balot'rajt'a'j: 189. Balot'is: 41. Ne'valid'a'j: 2 (4,87%). En blank'o: 1 (2,43%).

Verd'a List'o: 22 (53,65%). Blank'a List'o: 16 (39,02%).

Prefer'o'j: Martinelli 20, Żelazny 18, Trifonĉovski 16, Nuñez Hernández 7, Skorupski 5, Rogora 4, Rooke 4, Felszeghy 3, Gonĉarov 2, Montagner 2, Conde Rey 1. Ošlak 14, Holevitch 14, Lászay 13, Weber 6, Gabrielli 4, Conti 3, Beltramini 2, Nawrocki 2.

Mediterane'a balot'protokol'o

Balot'rajt'a'j: 176. Balot'is: 36. Ne'valid'a'j: neni'u. En blank'o: neni'u.

Verd'a List'o: 28 (77,78%). Blank'a List'o: 8 (22,22%).

Prefer'o'j: Żelazny 23, Trifonĉovski 23, Picasso 19, Martinelli 16, Nuñez Hernández 11, Rogora 11, Rooke 8, Montagner 7, Conde Rey 1, Felszeghy 1, Gonĉarov 1, Maĝarova 1, Nilsson 1. Beltramini 7, Ošlak 5, Holevitch 5, Conti 5, Lászay 3, Gabrielli 2.

La Parlament'o de la Esperant'a Civit'o hav'os si'a'j'n unu'a'j'n sesi'o'j'n en Svis'land'o, 22–24 feb 2002. La Civit'a Parlament'o konsist'as el la Forum'o kaj la Senat'o. En la Forum'o est'as po du deleg'it'o'j de la pakt'int'a'j establ'o'j (sed unu establ'o = unu voĉ'o). En la Senat'o est'as la 19 elekt'it'o'j de la tut'a civit'an'ar'o.

Prezid'ant'e la Civit'o'n, la Konsul'o sub'met'os al la aprob'o de la Senat'o ankaŭ si'a'n estr'ar'o'n, nom'at'a'n Kapitul'o.

HeKo

Litovio: Jar'kun'ven'o kaj fest'o

8–9 dec en Kaunas okaz'is la 37a kun'ven'o de Litova E - Asoci'o (LitEA) kaj tradici'a'j Zamenhof - Tag'o'j. Part'o'pren'is 294 sam'ide'an'o'j el Litovio kaj ali'a'j balt'a'j land'o'j.

Prezid'ant'o de LitEA, Povilas Jegorovas, raport'is pri la asoci'a ag'ad'o en 2001. La rest'ad'o'n en Litovio de Osmo Buller prezent'is esperant'ist'a parlament'an'o Stasys Kružinauskas. Antanas Mekys prezent'is la ĵus el'don'it'a'n poŝ'a'n lern'o'libr'o'n de Esperant'o. Algirdas Skūpas parol'is pri instru'ad'o de Esperant'o en Vilniusa universitat'o. Mult'a'j ali'a'j aktiv'ul'o'j raport'is pri si'a ag'ad'o kaj far'is propon'o'j'n por la asoci'o.

Apart'e kun'sid'is Litova sekci'o de IKUE. Litova Esperant'ist'a Jun'ul'ar'a Lig'o (LEJL) en si'a kun'sid'o trakt'is prepar'ad'o'n por IJK en Litovio (2003) kaj ŝanĝ'o'j'n en la statut'o de LEJL.

Post'tag'mez'e komenc'iĝ'is Zamenhof - Tag'o'j. Post la solen'a mal'ferm'o sekv'is preleg'o'j. Aleksander Korĵenkov preleg'is pri Gaston Waringhein. Halina Gorecka rakont'is pri la histori'o de Esperant'o en Ruslando. Halina kaj Aleksander du'op'e prezent'is si'a'n dek'jar'a'n profesi'a'n E - ag'ad'o'n en Sezon'o'j kaj La Ond'o de Esperant'o. Reg'in'a Grzębowska prezent'is Mond'a'n Turism'o'n. Post'e oni rakont'is pri ĉi - jar'a'j E - aranĝ'o'j.

Vesper'e okaz'is koncert'o far'e de profesi'a'j kaj amator'a'j art'ist'o'j el Litovio kaj Pollando.

LEJL aranĝ'is apart'a'n nokt'a'n program'o'n por ge'jun'ul'o'j — Zamenhofan Nokt'o'n. Dimanĉ'e oni diskut'is pri aktual'a'j problem'o'j. Post la solen'a ferm'o Bon'voj'e organiz'is ekskurs'o'n tra Kaunas.

Aida Čižikaitė

Zamenhof'ologi'e ĉe KCE

Ju pli oni stud'as la zamenhof'an part'o'n de la verk'o orient'it'a al hilel'ism'o kaj hom'ar'an'ism'o, des pli oni ek'konsci'as la riĉ'a'n kompleks'ec'o'n de tiu pens'o, kiu re'send'as ni'n sam'temp'e al la tiam'a'j epok'o kaj zamenhofa viv'o, sed ankaŭ al la nun'a'j Esperanti'o, individu'a ident'ec'o kaj ekster'a mond'o.

Okaz'e de la cent'jar'a dat're'ven'o de la rus'lingv'a broŝur'o Hilel'ism'o kaj de la leter'o al Kofman, Giorgio Silfer prezent'is tiu'n etap'o'n de la pens'o zamenhofa kiel la plej radikal'a'n, pro ĝi'a signif'o: “Esperant'ist'o'j el ĉiu'j gent'o'j form'u unu popol'o'n, esperant'ist'o'j el ĉiu'j religi'o'j unu'iĝ'u”.

Ne konsent'is Francisko Degoul, al kiu la plej radikal'a el'paŝ'o ŝajn'as ne tiu trans'don'o de la al'vok'o el la jud'o'j al la tut'a esperant'ist'ar'o, sed la last'a invit'o, kiu en 1913 al'vok'as al unu'iĝ'o ne nur esperant'ist'o'j'n sed “ĉiu'n, kiu aprob'as la ide'o'n” de hom'ar'an'ism'o.

Walter Żelazny si'a'flank'e insist'is pri la strang'a'j konverĝ'o'j inter la zamenhofa vid'punkt'o kaj la pens'o de nov'liberal'ul'o'j en Nord - Amerik'o, kia'j est'as Rawls kaj Kymlicka. Por ili liber'ec'o valor'as nur kondiĉ'e, ke per ĝi ne okaz'u mal'avantaĝ'o'j al mal'pli favor'at'a'j hom'o'j, kiel ajn ili trov'iĝ'u minoritat'a'j en la soci'o.

HeKo

Lingv'o'jar'o ferm'it'a Zamenhof - Tag'e

En la land'o'j de Eŭrop'a Uni'o oficial'e ekzist'as egal'rajt'ec'o de la ŝtat'a'j lingv'o'j. Praktik'e nur kelk'a'j lingv'o'j est'as labor'e uz'at'a'j, kaj inter tiu'j la angl'a lingv'o pli kaj pli far'iĝ'as la ĉef'a labor'lingv'o. La jar'o 2001, laŭ decid'o de Eŭrop'a Komision'o, dev'is don'i atent'o'n al tiu situaci'o. En Nederlando oficial'a'j instanc'o'j plen'um'is tiu'n task'o'n, kaj 15 dec ferm'is tiu'n tut'jar'a'n kampanj'o'n per bril'a program'o en luks'a teatr'o.

Esperant'o Nederland sukces'is en tiu ĉi grand'a solen'aĵ'o prezent'iĝ'i. Je ni'a agrabl'a surpriz'iĝ'o mult'a'j interes'iĝ'is pri “la sol'a raci'a solv'o por la eŭrop'a lingv'o - problem'o”. La oficial'a program'o mem ĉef'e akcent'is la neces'o'n instru'i al nederland'an'o'j ali'a'j'n lingv'o'j'n ol la angl'a'n. La uz'ad'o de la angl'a est'as ne kontest'at'a; oni eĉ ne plu konsider'as ĝi'n “fremd'a lingv'o”. Sed la german'a, franc'a, ital'a, hispan'a nun bezon'as aktiv'a'n dis'vast'ig'ad'o'n.

Esperant'o Nederland, kvankam ekster la oficial'a cirkvit'o de subvenci'at'o'j, kontribu'is si'a'manier'e al la Jar'o, inter ali'e el'don'ant'e dum du jar'o'j kvar'on'jar'a'n period'aĵ'o'n Monditaal (pri la mond'a lingv'o'problem'o) dis'vast'ig'it'a'n al bibliotek'o'j, mez'grad'a'j lern'ej'o'j, alt'lern'ej'o'j kaj universitat'o'j, parlament'an'o'j kaj ali'a'j.

En la sam'a period'o ĉiu'semajn'e aper'is anonc'o en gazet'o, kiu dum kvin tag'o'j semajn'e sen'pag'e est'as dispon'ebl'a por trajn'vojaĝ'ant'o'j.

Ans Bakker - ten Hag'e'n

Unu'a'foj'e en Kaliningrad

Mal'ferm'ant'e la Zamenhofan Semajn'fin'o'n en Kaliningrad, Maksim Kejda emfaz'is ke ĝi est'as la unu'a inter'naci'a E - renkont'o en ĉef'urb'o de la plej okcident'a region'o de Ruslando. Por tiu unu'a'foj'aĵ'o 15–16 dec 2001 en Kaliningrad kun'ven'is 24 esperant'ist'o'j el Litovio, Pollando, Svedi'o kaj Ruslando.

La sabat'a program'o okaz'is en la Kultur'palac'o de mar'ist'o'j (eks'a bors'o de Königsberg, vid'u la fot'o'n mal'dekstr'e), ornamita per slogan'ruband'o pri Esperant'o. Kadr'e de seminari'o pri balt'a kun'labor'o Edward Kozyra (Pollando) kaj Bengt Nordlöf (Svedi'o) prezent'is interes'a'j'n projekt'o'j'n, en kiu'j plan'as part'o'pren'i ankaŭ esperant'ist'o'j el Kaliningrad kaj Klajpeda.

La redaktor'o de La Ond'o preleg'is du'foj'e: pri Waringhien okaz'e de ties cent'a nask'iĝ'dat're'ven'o, kaj pri la ekster'lingv'a'j ide'o'j de Zamenhof. Krom'e li rakont'is pri Esperant'o al la urb'an'o'j, kiu'j ven'is al la seminari'ej'o dank'o xyz al gazet'a kaj radi'a inform'ad'o. La part'o'pren'ant'o'j kaj urb'an'o'j plezur'e kon'at'iĝ'is kun ok'panel'a Inter'naci'a Fot'o'ekspozici'o.

Ĉar la rus'land'an'o'j est'is mal'pli mult'a'j ol la gast'o'j, la etos'o est'is ver'e inter'naci'a, precip'e en la komun'a vesper'manĝ'o.

Dimanĉ'e Maksim Kejda promen'ig'is la ali'land'a'j'n gast'o'j'n kaj kelk'a'j'n kaliningrad'an'o'j'n tra la urb'o de Kanti'o.

Halina Gorecka

Ĉeĥi'o: sukces'o'j, du'on'sukces'o'j kaj mal'sukces'o'j

La 8a konferenc'o de Ĉeĥ'a E - Asoci'o okaz'is 19–21 okt en Podđbrady kun 84 person'o'j el 54 lok'o'j kaj gast'o'j el Germanio kaj Slovaki'o. En la lok'a ĵurnal'o aper'is intervju'o kun la asoci'a sekretari'o Pavel Polnický pri la konferenc'o kaj pri Esperant'o ĝeneral'e.

Kiel kutim'e la vendred'a vesper'o est'is al'vetur'a, ek'loĝ'a kaj inter'kon'a. Post la vesper'manĝ'o vic'prezid'ant'o Petro Chrdle inform'is pri IFEF - kongres'o en Tábor kaj UK en Zagrebo, kaj redaktor'o de Start'o Miroslav Malovec pri OSIEK - konferenc'o en Strážnice dediĉ'it'a al Karolo Piĉ.

La ĉef'a konferenc'a program'o okaz'is sabat'e. La konferenc'o'n inaŭgur'is la vic'urb'estr'o Miroslav Novák.

La ĉef'a'n parol'ad'o'n prezent'is prezid'ant'in'o Vđra Podhradská. Ŝi inform'is pri sukces'o'j, du'on'sukces'o'j kaj mal'sukces'o'j dum la pas'int'a jar'o. Laŭd'o'n merit'as aranĝ'o'j kiel Adonid'o Ratíškovice, 100 - jar'iĝ'o en Brno, 90 - jar'iĝ'o'j en Podđbrady kaj Olomouc, IFEF - kongres'o, OSIEK - konferenc'o, Kultur'a Festival'o en Ústí n.L., Esperant'ist'a bal'o en Česká Třebová, bicikl'ad'o IBIRE, tend'ar'a'j kurs'o'j en Sebranice, Nekvasovy, Skokovy kaj Lančov, kvankam la last'a bezon'us pli da interes'o flank'e de esperant'ist'o'j. En Dobřichovice konsult'iĝ'is reprezent'ant'o'j de mez'eŭrop'a'j E - asoci'o'j.

En la konferenc'a'j material'o'j ĉiu'j ricev'is kajer'o'n Aktual'a gvid'libr'o tra Ĉeĥ'a Esperant'o - Asoci'o (ĉeĥ'lingv'e). Klar'ig'o neces'is pri trans'pren'ad'o de libr'o'j de la iam'a scienc - teknik'a sekci'o. Ne'sufiĉ'e funkci'as la nov'a sekci'o de inform'ad'ik'o kaj ankaŭ ret'a'j komunik'o'j ne real'iĝ'is laŭ la origin'a ide'o. En Franci'o aper'is “propagand'a” flug'foli'o pri Esperant'o en fuŝ'a ĉeĥ'a lingv'o, kaj iu sub pseŭdonim'o “Pak'us el Brno” dis'send'as al ĵurnal'o'j ne'real'a'j'n fantazi'o'j'n pri Esperant'o, sed ĉar li sekret'ig'as si'a'j'n ver'a'j'n nom'o'n kaj adres'o'n, ne ebl'as kun li diskut'i. Por 2003 aŭ 2004 est'as de'nov'e prepar'at'a komun'a german'a - ĉeĥ'a kongres'o.

Pavel Polnický inform'is pri ekonomi'a situaci'o de la asoci'o.

Post'e la vic'prezid'ant'o de Ĉe'a prezent'is la ĉe'est'ant'a'j'n honor'a'j'n membr'o'j'n kaj sekv'is raport'o'j pri sekci'o'j kaj komision'o'j: inform'ad'o (D.Kočvara), blind'ul'o'j (J.Vychodil), IKUE (M.Šváček), IFEF (Z.Polák), inform'ad'ik'o (M. Malovec). En vast'a diskut'o la al'iĝ'int'o'j prezent'is ag'ad'o'n de si'a'j rond'et'o'j kaj klub'o'j. La sabat'a'n vesper'o'n ferm'is la tradici'a danc - amuz'o.

Dimanĉ'e antaŭ'tag'mez'e Marie Prchalová el la lok'a muze'o (komenc'ant'a esperant'ist'in'o) prezent'is al la konferenc'an'o'j la ban'urb'o'n Podđbrady, lok'a'n histori'o'n kaj la muze'o'n. El la kastel'a muze'o ni trans'ir'is kelk'a'j'n metr'o'j'n al la Ĉe'elb'a muze'o, en kiu est'as nun instal'it'a du'ĉambr'a ekspozici'o pri Esperant'o, aranĝ'it'a de Ladislav Fiala okaz'e de la klub'a 90 - jar'iĝ'o.

Miroslav Malovec

Ukrainia kongres'o

La 12an kongres'o'n de Ukraina E - Asoci'o (3–4 nov, Kijiv) ĉe'est'is 30 part'o'pren'ant'o'j el 14 urb'o'j de Ukrainio. La kongres'o pas'is en streĉ'a atmosfer'o — la skism'a'n ag'ad'o'n daŭr'ig'as s - ro M.Lineckij.

La rezult'o'j de la Kongres'o. Esperant'ist'o de la jar'o iĝ'is Dmitrij Cibulevskij. En la prezidi'o'n de UkrEA en'ir'is: Volodimir Hordijenko, Tatjana Auderskaja, Pavel Moĵajev, Sergeo Ŝmatkov, Iv'a'n Neĉes, Nina Daniljuk, Konstantin Demjanenko.

La plej memor'ind'a program'er'o okaz'is vesper'e, tio est'is koncert'o. Ĵitomira pup'teatr'o prezent'is fragment'o'n el la spektakl'o “Ginjol en Parizo”. Du komenc'ant'in'o'j kant'is popular'a'j'n kant'o'j'n, kaj Pavel Moĵajev, nov'elekt'it'a prezid'ant'o de ULEJ, prezent'is bard'a'j'n kant'o'j'n en traduk'o de Jefim Zajdman. Kutim'a etos'o reg'is dum la nokt'a'j diboĉ'o'j.

Volodimir Hordijenko prezident'o de UkrEA

Esperant'o kaj ideologi'o

Antaŭ du jar'o'j kelk'a'j aktiv'ul'o'j decid'is organiz'i stud'tag'o'n, kiu okaz'is 20 okt 2001 en Gent (Belgi'o).

La tem'o, Esperant'o kaj ideologi'o, anonc'as si'n mem kiam ni rigard'as ĉirkaŭ ni. Kie situ'as Esperant'o en ĉi tiu nov'a politik'a situaci'o? Oni pov'as propagand'i si'n neŭtral'a, sed la real'ec'o est'as ke ankaŭ la plej neŭtral'a neŭtral'ul'o flos'as sur la tajd'o de la ekzist'ant'a'j politik'a'j koncept'o'j.

Detlev Blanke pri'trakt'is la histori'o'n de Esperant'o en rilat'o kun politik'o. Li parol'is pri la 1920 - 30aj jar'o'j kiam Labor'ist'a Esperant'o - mov'ad'o est'is fort'a, kaj pri la period'o de la 1960 - 80aj jar'o'j kiam la Labor'ist'a Esperant'o - mov'ad'o, kvankam ne plu fort'a kiel antaŭ'e, daŭr'e hav'is grand'a'n valor'o'n kaj signif'o'n. Spert'ul'o pri la Esperant'o - mov'ad'o en la social'ism'a'j land'o'j, li parol'is pri la histori'o kaj la nun'a period'o en la sam'a region'o. La preleg'ant'o lev'is la demand'o'n pri instru'o'j el la histori'o kaj pri la eventual'a'j kadr'o'j de politik'a engaĝ'iĝ'o de la Esperant'o - komun'um'o komenc'e de la 21a jar'cent'o.

El'star'a'n preleg'o'n far'is Albert'o Fernandéz, kiu ĉiam aktiv'is en la labor'ist'a'j mov'ad'o'j kaj precip'e en Mond'pac'a Esperant'ist'a Mov'ad'o. Li parol'is pri “La ideologi'a stumbl'o inter social'ism'o kaj inter'naci'a lingv'o”. Pri inter'naci'a lingv'o kiu nur pov'as plen'e flor'i en medi'o de social'ism'a ide'ar'o. Social'ism'o kies mov'ad'o fin'e ne sub'ten'is la ide'o'n de “Universal'a lingv'o”. Post la du'a mond'milit'o la social'ism'a'j mov'ad'o'j divers'grad'e rezign'is si'a'n tradici'a'n ideologi'o'n kaj ties inter'naci'ism'o'n. La labor'ist'a esperant'ism'o tiel perd'is si'a'n varb'o'teren'o'n kaj preskaŭ ĉie mal'aper'is.

Francisko Degoul parol'is pri la politik'a'j ide'o'j de Zamenhof kaj la ĝeneral'a lig'o de Esperant'o al politik'o.

Renat'o Corsetti propagand'is la ide'o'n de mult'tendenc'ec'o en Esperant'o kaj inter la praktik'ant'o'j de la lingv'o. Li sub'strek'is la neces'o'n de kun'labor'ad'o inter la divers'a'j tendenc'o'j sed precip'e pri la neces'o de mult'eg'a'j mal'sam'a'j grup'o'j, ĉiu'j kun la propr'a'j ide'o'j kaj opini'o'j.

Post la preleg'o'j Jan Superter mal'ferm'is la debat'o'j'n. Sur la podi'o sid'is ankaŭ Kreŝo Barkoviĉ. Malgraŭ la esper'o'j de la organiz'ant'o'j, la debat'o'j ne ir'is al direkt'o de est'ont'ec'o por Esperant'o, sed rest'is en pas'int'ec'o. Barkoviĉ dev'is eksplik'i, ke sen'naci'ism'o kaj sen'naci'a est'as du mal'sam'a'j koncept'o'j. Ke Sen'naci'ec'a Asoci'o est'as tut'e mal'sam'a ol Sen'naci'ism'a Asoci'o.

La leter'o'j kaj mesaĝ'o'j, kiu'j post'e ven'is al la organiz'ant'o'j, montr'is ke mult'a'j hom'o'j kontent'is pri la simpozi'o. Ĉiu'j bedaŭr'is ke la est'ont'ec'o de Esperant'o ne est'as bon'e pri'trakt'at'a, sed evident'e neni'u mal'permes'as la du'a'n simpozi'o'n kun tem'o Esperant'o kaj ideologi'o (kiel rol'u la Esperant'o - mov'ad'o politik'e).

La simpozi'o hav'is la sub'ten'o'n de la Gent'a Esperant'o - Grup'o La Progres'o, sen kiu la organiz'ad'o de la simpozi'o plej ver'ŝajn'e ne ebl'us.

Jakv'o Schram

Post 32 - jar'a serv'ad'o

La pur'ig'ist'in'o de la Centr'a Ofic'ej'o de UEA, s - in'o In'a Merceij, emerit'iĝ'os fin'e de decembr'o, fin'ant'e la 32 - jar'a'n serv'ad'o'n al la Asoci'o. Ŝi est'as la plej long'temp'a dung'it'o de UEA, ek'labor'int'e en 1969 sam'e kiel Rob Moerbeek, kiu emerit'iĝ'is en maj'o.

Kun s - in'o Merceij UEA adiaŭ'as ankaŭ ŝi'a'n edz'o'n Wim, kiu oft'e help'is ŝi'n en la pur'ig'ad'o de la grand'a UEA - dom'o.

GK UEA

Libr'o'j de Auld en la Skot'a Naci'a Bibliotek'o

70 hom'o'j ar'iĝ'is en la Naci'a Bibliotek'o en Edinburg'o 7 dec 2001 por celebr'i la mal'avar'a'n donac'o'n de la libr'ar'o de Bill (William) Auld. Part'o'pren'is ĉef'stab'an'o'j de la Bibliotek'o, Bill Auld kun amik'o'j kaj famili'an'o'j, kaj esperant'ist'o'j el Skot'land'o kaj Angli'o. Etos'e la vesper'o est'is ne'formal'a, kler'a kaj ĝoj'plen'a.

Komenc'e la bibliotek'estr'o, I'a'n McGowan, emfaz'is la grav'ec'o'n de la donac'o, si'a'n konvink'o'n ke William Auld est'as el'star'eg'a skot'a literatur'ist'o, kaj feliĉ'o'n pri la Auld - kandidat'ec'o por la Nobel'premi'o pri literatur'o. Li alud'is ankaŭ la rimark'ind'a'n vari'ec'o'n de la Aulda verk'ar'o kaj la fakt'o'n ke la Naci'a Bibliotek'o nun posed'as mond - rang'a'n kolekt'o'n Esperant'a'n. Esper'ebl'e la kolekt'o mal'ferm'iĝ'os printemp'e kaj ret'a katalog'o pret'os sam'temp'e.

Post la en'konduk'a'j vort'o'j li ĝentil'e pet'is Bill Auld respond'i. Bill rid'et'is, far'is sprit'a'n koment'et'o'n por mal'pez'ig'i la atmosfer'o'n kaj komenc'is parol'i flu'e el la kor'o pri si'a sent'o de la honor'ig'o pro la akcept'o de si'a kolekt'o de la Naci'a Bibliotek'o sub'strek'ant'e la ne'kred'ebl'a'n fakt'o'n, ke li'a'j libr'o'j nun apud'as libr'o'j'n de la plej grandioz'a'j hom'o'j en skot'a literatur'o. Li paŭz'is, rigard'is la aŭskult'ant'ar'o'n kaj fin'fin'e dir'is: “Mi'a'opini'e tio sufiĉ'as!” La ovaci'o est'is long'a.

Don Lord, emerit'a lekci'ist'o pri Esperant'o en la Universitat'o de Liverpul'o traf'e parol'is pri la tut'mond'a reputaci'o de Auld, pri li'a'j mir'ind'a'j traduk'a'j kaj poezi'a'j kapabl'o'j kaj pri li'a larĝ'anim'ec'o.

David Bisset, sekretari'o de EAS, mal'long'e pri'trakt'is la signif'o'n de la akcept'o de la Auld - kolekt'o por Esperant'a'j bibliotek'o'j en Briti'o kaj la tut'a mond'o. Li esprim'is la esper'o'n, ke la Naci'a Bibliotek'o daŭr'e akir'os Esperant'a'j'n libr'o'j'n por la Ĝeneral'a Kolekt'o, ĉar la bibliotek'o nun hav'as Esperant'a'n material'o'n de mond'a signif'o. Fin'e, por sub'strek'i la universal'a'n estim'o'n por la rimark'ind'a hom'o, li cit'is ĵus ricev'it'a'j'n vort'o'j'n de Aleksander Korĵenkov, la last'a'temp'a el'don'ist'o de Bill Auld:

Apart'e ĝoj'ig'as mi'n, ke inter la libr'o'j est'as kelk'a'j, kiu'j est'is el'don'it'a'j dank'o xyz al la kun'labor'o de ni'a modest'a el'don'ej'o kaj de la plej grav'a inter la nun viv'ant'a'j esperant'ist'o'j — Majstr'o Auld.

Post'e oni fot'iĝ'is, babil'ad'is, parol'is kun bibliotek'ist'o'j kaj la Majstr'o mem; kaj fin'e el'ir'int'e en'glut'is la magi'o'n de vintr'a Edinburg'o kaj pri'pens'ad'is ke unu el la grandioz'a'j kultur'a'j instituci'o'j de la mond'o nun aparten'as al Esperant'uj'o!

David W. Bisset

Nov'a komisi'it'o pri Ze'o'j

S - ro Raymond Boré daŭr'ig'as la labor'o'n de la for'pas'int'a Hug'o Röllinger kiel komisi'it'o de UEA pri Zamenhof/Esperant'o - objekt'o'j (Ze'o'j).

Boré kun'labor'is kun Röllinger jam dum mult'a'j jar'o'j pri la registr'ad'o de Ze'o - j kaj inter'ali'e kolekt'is reprezent'a'n fot'o'arkiv'o'n pri ili. De long'e li est'as ankaŭ fak'deleg'it'o pri Ze'o - j. Natur'e la Estr'ar'o de UEA turn'is si'n ĝust'e al li, kiam ĝi al'front'is la bezon'o'n elekt'i post'e'ul'o'n de Röllinger.

Boré jam skiz'is si'a'n labor'plan'o'n, pri kiu li skrib'is al UEA inter'ali'e:

La last'a Ze'o registr'it'a de Röllinger est'is not'it'a kiel n - ro 1260. Fin'e de oktobr'o la list'o ating'is n - ron 1283. Tiu labor'o nepr'e neces'ig'as help'o'n. Tial mi prov'os ar'ig'i plur'a'j'n Ze'o - simpati'ant'o'j'n, instig'ant'e ili'n al fak'deleg'it'ec'o pri Ze'o'j en si'a propr'a land'o kaj mem list'ig'i la en'land'a'j'n Ze'o'j'n. Por Pollando tio jam est'as far'it'a: Robert Kamiński list'ig'is la pol'a'j'n Ze'o'j'n, sam'kiel mi far'is por Franci'o.

La adres'o de la nov'a Ze'o - komisi'it'o est'as: Raymond Boré, 481 square Zamenhof, FR - 73000 Chambéry, Franci'o.

GK UEA

Kvin'petal'o en 2002

Kvin'petal'o est'as la staĝ'ej'o, kultur'centr'o kaj stud'o'centr'o de Societ'o Yvonne Martinot (SYM), fond'it'a en 1985. La centr'o'n estr'as kaj mastr'um'as Georges Lag'rang'e kaj Suzanne Bourot.

La Centr'o konsist'as el plur'a'j kamp'ar'a'j dom'et'o'j ĉirkaŭ'ant'a'j herb'a'n kort'o'n. Ĝi pov'as akcept'i du'dek'o'n da staĝ'an'o'j sam'temp'e. Ĝi organiz'as staĝ'o'j'n por instru'i Esperant'o'n kaj pri divers'a'j aspekt'o'j de esperant'a kultur'o kaj ankaŭ staĝ'o'j'n pri divers'a'j fak'o'j (ornitologi'o, jog'o, trik'ad'o, astronomi'o, pied'migr'ad'o, botanik'o, ktp.) per Esperant'o. Dum tiu'j staĝ'o'j, oni serioz'e labor'as kaj mult'e lern'as, konstant'e praktik'as la lingv'o'n kaj ankaŭ ripoz'as en kviet'a kamp'ar'a ĉirkaŭ'o kaj ĝu'as la famili'a'n etos'o'n kaj bon'gust'a'n kuir'art'o'n de la dom'o.

Kvin'petal'o en'hav'as, krom si'a propr'a ampleks'a bibliotek'o, la libr'ar'o'j'n post'las'it'a'j'n de Gaston Waringhien kaj Roger Bernard. Ĝi'a libr'o'serv'o propon'as al la staĝ'an'o'j la plej nov'a'j'n el'don'it'aĵ'o'j'n. Kvin'petal'o organiz'as per'korespond'a'n kurs'o'n kvar'nivel'a'n.

Program'o 2002

19–23 feb. Praktik'ad'o de Esperant'o: 2a nivel'o por infan'o'j kaj plen'kresk'ul'o'j (Josée Lafosse)

26 feb – 2 mar. Prepar'ad'o al la parol'a part'o de la ekzamen'o Kapabl'ec'o (Georges Lag'rang'e)

25–29 mar. Praktik'ad'o de la lingv'o: du nivel'o'j (Nora Caragea, Suzanne Bourot)

9–13 apr. “La ŝton'a urb'o” kaj la nerona temp'o (Anna Löwenstein)

19–25 apr. “Baz'a Leg'o'list'o” de William Auld: en'konduk'o al la baz'a literatur'o (Ed Borsboom)

29 apr – 3 maj. Botanik'o (Phillipe Pellicier, Ru Bossong)

8–12 maj. Pied'migr'ad'o (Monique Dussenty, Thérèse Pinet)

9–12 maj. Ĝeneral'a Asemble'o de F.E.T. (Fédération Espérantiste du Travail)

18–22 jun. Alt'nivel'a lingv'o'kurs'o kun muzik'o (Terry Pag'e)

9–16 jul. Lev'iĝ'as la kurten'o: aktor'art'o kaj aktor'ad'o (Paul Gubbins kaj Colin Simmonds); Inic'ad'o kaj praktik'o de jog'o (Arlette Plutniak)

19–23 jul. Prepar'ad'o al alt'a'j stud'o'j (Janine Dumoulin, Georges Lag'rang'e)

6–10 aŭg. Prepar'ad'o al la skrib'a part'o de la ekzamen'o Kapabl'ec'o (Georges Lag'rang'e)

21–27 okt. Praktik'ad'o de la lingv'o (1a, 2a nivel'o'j, Suzanne Bourot; 3a nivel'o, Georges Lag'rang'e)

10–15 dec. Unu Jar'cent'o de Esperant'o tra la verk'o'j de Val'o (Thérèse Pinet, Georges Lag'rang'e)

Adres'o: Esperant'o - Centr'o, FR - 86410 Bouresse, Franci'o.

Telefon'o, Faks'o +33 (0) 5.49.42.80.74

Ret'e:

kvin'petal'o@club - internet.fr

La Festival'o mal'ferm'as pord'o'j'n

17 nov en Ivanovo (Ruslando) okaz'is kadr'e de la urb'a'j aranĝ'o'j, dediĉ'it'a'j al la Eŭrop'a Jar'o de Lingv'o'j, la 3a Lingv'a Festival'o. Sed eĉ se tiu ĉi jar'o ne est'us proklam'it'a Jar'o de Lingv'o'j, la Festival'o okaz'us. Unu'e, ĝi est'as unu el ĉef'a'j, prioritat'a'j aranĝ'o'j de Ivanova E - klub'o. Du'e, antaŭ unu jar'o ferm'ant'e la Du'a'n Lingv'a'n Festival'o'n, ni promes'is, ke okaz'os la sekv'a, kaj ni ne rajt'is sen'ag'i...

De'nov'e lice'o №21, kie okaz'is la LF, gast'am'e mal'ferm'is si'a'j'n pord'o'j'n al ge'lern'ant'o'j, ge'student'o'j kaj al person'o'j, kiu'j interes'iĝ'as pri lingv'o'j. Ĉi - foj'e la Festival'o kolekt'is pli ol 200 person'o'j'n. Al ili ni propon'is 26 lingv'a'j'n sekci'o'j'n. Funkci'is ankaŭ la sekci'o “Sen lingv'o tra la mond'o”, kiu'n gvid'is kon'at'a Ivanova vojaĝ'ant'o Pjotr Plonin. La lingv'o'j'n prezent'is ekster'land'a'j student'o'j de super'a'j lern'ej'o'j, instru'ist'o'j de la lern'ej'o pri naci'a'j kultur'o'j, instru'ist'o'j kaj student'o'j de filologi'a'j fakultat'o'j de la Universitat'o.

Spert'a'j ge'esperant'ist'o'j de ni'a klub'o V.Poltirev, T.Loskutova kaj A.Obrezkov gvid'is la sekci'o'n pri la Inter'naci'a Lingv'o. Post kvin seri'o'j de prezent'iĝ'o'j okaz'is koncert'o.

La Festival'o okaz'is dank'o xyz al la administraci'o de la lice'o, estr'o de la Region'a sindikat'a komitat'o pri kler'ig'o, kaj fervor'o de la an'o'j de ni'a E - klub'o. Ivanova radi'o kaj televid'o inform'is pri la Festival'o.

Andre'j Obrezkov

Unu'a'foj'e en Odessa

24–25 nov 2001 en Odessa (Ukrainio) okaz'is Lingv'a Festival'o, dediĉ'it'a al la Eŭrop'a Jar'o de Lingv'o'j.

24 nov est'is la sol'a pluv'a tag'o en tiu monat'o; tamen la urb'a lern'ej'o №52 est'is plen'ŝtop'it'a de hom'o'j. Al prezent'ad'o de 19 lingv'o'j ven'is pli ol 200 infan'o'j el lern'ej'o'j, student'o'j de Pedagogi'a Universitat'o kaj lingv'em'ul'o'j.

Post la labor'o, la lern'ej'o organiz'is por ĉiu'j prezent'ant'o'j Rond'a'n Tabl'o'n kun abund'a'j ukrainiaj naci'a'j manĝ'aĵ'o'j; est'is prezent'it'a'j ankaŭ arab'a'j kaj hind'a'j naci'a'j manĝ'aĵ'o'j far'e de student'o'j de Medicin'a Universitat'o.

En la konkurs'o de poliglot'o'j lern'ant'o'j kur'is de unu prezent'ad'o al ali'a, pen'ant'e skrib'i en pli mult'a'j lingv'o'j la fam'a'n fraz'o'n de Puŝkin “Do, mi loĝ'is tiam en Odessa...” — la last'a'n fraz'o'n de Eŭgen'o Onegin.

La du'a part'o de la Konkurs'o okaz'is 25 nov, kiam 3 team'o'j de poliglot'o'j solv'ad'is task'o'j'n, simil'a'j'n al intelekt'a lud'o Kio? Kie? Kiam?

La Festival'o'n fin'is Inter'naci'a koncert'o, kiu'n part'o'pren'is art'a'j kolektiv'o'j de Jun'ul'ar'a Kultur'a Centr'o, de kelk'a'j urb'a'j lern'ej'o'j, Grek'a Kultur'a Asoci'o kaj divers'land'a'j student'o'j de Medicin'a Universitat'o.

Tatjana Auderskaja

Esperant'o en... Kreml'o

21–22 nov en Kreml'o kun'ven'is “Civit'an'a Forum'o”, kiu'n part'o'pren'is kelk'a'j mil'o'j da reprezent'ant'o'j de divers'a'j ne'profit'cel'a'j organiz'o'j. La E - mov'ad'o'n reprezent'is Anna Butkeviĉ (prezid'ant'o de la peterburga E - societ'o Esper'o) kaj Abduraĥman Junusov (Dagestan'o).

Est'as strang'e, sed, laŭ la asert'o de Anna Butkeviĉ, la moskvaj esperant'ist'o'j tut'e ignor'is tiu'n bon'eg'a'n ebl'o'n prezent'i si'n al vast'a publik'o. Dum la tut'a forum'o la prezid'ant'o de Esper'o aktiv'e propagand'is Esperant'o'n kaj sukces'is vek'i grand'a'n interes'o'n de mult'a'j.

Anna en'man'ig'is al vic'ĉef'ministr'o de Ruslando, Valentina Matvijenko, dosier'o'n kun material'o pri Esperant'o.

Bor'is Kondratjev

Nov'a sekci'o de Mond'a Turism'o

20–21 okt 2001 en Hefei Universitat'o de Teknologi'o (Ĉini'o) okaz'is Konferenc'o pri Esperant'o - Turism'o, kiu'n prezid'is Li'u Jianguo de Hefei - a Verd'stel'o Esplor'a Institut'o pri Turism'o.

Laŭ la statut'o de Mond'a Turism'o ĉin'a'j an'o'j iniciat'is fond'i Ĉin'a'n Sekci'o'n de MT, akcept'is la regul'ar'o'n kaj elekt'is la estr'ar'o'n de la Sekci'o: prezid'ant'o Li'u Jianguo el Hefei, vic'prezid'ant'o Zhuang Qixiong el Nanjing, ĝeneral'a sekretari'o Li Guoxuan el Huainan kaj vic'ĝeneral'a sekretari'o Wang Xue el Suzhou.

Oni diskut'is reciprok'e pri la dis'volv'ad'o de Esperant'o - turism'o, precip'e pri student'o'j, instru'ad'o, scienc'a grad'o pri E - turism'o, labor'ig'o de student'o'j kaj ali'a'j afer'o'j. Ĉiu'j ĉe'est'ant'o'j unu'voĉ'e dezir'as okaz'ig'i la 19an Inter'naci'a'n aranĝ'o'n de MT en Ĉini'o en mart'o 2003.

Ĉe'est'ant'o'j vizit'is la ekspon'a'n fenestr'o'n por la propagand'o de Esperant'o al ge'instru'ist'o'j kaj ge'student'o'j en Hefei Universitat'o de Teknologi'o. Post'e la ĉe'est'ant'o'j ekskurs'is en Hefei.

Li'u Jianguo

I

— Kio'n skrib'i? — demand'is Jegor kaj tremp'is plum'o'n en ink'o'n.

Vasilisa jam dum kvar jar'o'j ne renkont'iĝ'is kun si'a fil'in'o. Ŝi'a fil'in'o Efimia post la edz'in'iĝ'o for'vetur'is kun la edz'o en Peterburgon, send'is du leter'o'j'n kaj post'e sen'spur'e mal'aper'is, kaj neni'u sci'is i'o'n pri ŝi. Melk'ant'e la bov'in'o'n maten'e, hejt'ant'e la forn'o'n, aŭ dorm'et'ant'e nokt'e — la mal'jun'ul'in'o ĉiam pens'is nur pri la sam'o: kio okaz'is al Efimia, ĉu ŝi viv'as? Neces'is send'i al ŝi leter'o'n, sed ŝi'a mal'jun'a edz'o ne sci'is skrib'i, kaj mank'is iu, kiu'n ŝi pov'us pet'i pri help'o.

Kiam komenc'iĝ'is Krist'nask'a fest'ar'o, Vasilisa ne el'ten'is kaj ir'is en gast'ej'o'n al frat'o de l’ gast'ej'mastr'in'o, Jegor, kiu re'ven'int'e el arme'o pas'ig'is sen'far'e la temp'o'n hejm'e, en la gast'ej'o. Oni'dir'e li pov'o'sci'is bon'e skrib'i leter'o'j'n kontraŭ dec'a pag'o. En la gast'ej'o Vasilisa inter'parol'is kun kuir'ist'in'o, post'e kun la mastr'in'o, post'e kun Jegor mem. Ili inter'konsent'is pri dek kvin kopek'o'j.

Nun — je la du'a fest'a tag'o post la Krist'nask'o, en la gast'ej'a kuir'ej'o — Jegor sid'is ĉe tabl'o ten'ant'e la plum'o'n. Vasilisa star'is antaŭ li en'pens'iĝ'int'e, kun zorg'o'plen'a kaj mal'ĝoj'a mien'o. Kun ŝi ven'is ankaŭ ŝi'a mal'jun'a edz'o Petro, tre magr'a, alt'a, kun brun'a kalv'o; li star'is kaj rigard'is sen'mov'e kaj rekt'e, kiel blind'ul'o. Sur la forn'o en kaserol'o est'is kuir'at'a pork'aĵ'o; ĝi sibl'is kaj snuf'is kaj ŝajn'is ke ĝi parol'as: “Flu - flu - flu”. Est'is sufok'e.

— Kio'n skrib'i? — de'nov'e demand'is Jegor.

— Ĉu kio'n! — dir'is Vasilisa koler'e kaj suspekt'em'e rigard'ant'e al li. — Ne urĝ'u! Ja vi skrib'as ne sen'pag'e, sed kontraŭ mon'o! Nu, skrib'u. Al ni'a kar'a bo'fil'o Andreo Ĥrisanfoviĉ kaj al ni'a am'at'a sol'fil'in'o Efimia Petrovna ni send'as kun am'o profund'a'n riverenc'o'n kaj neniam romp'ebl'a'n ge'patr'a'n ben'o'n.

— Far'it'e. Paf'u plu.

— Ankoraŭ ni gratul'as okaz'e de la fest'o Krist'nask'a, ni est'as viv'a'j kaj san'a'j kaj dezir'as ke tio'n ankaŭ al vi don'u Sinjor'o... Reĝ'o de l’ Ĉiel'o.

Vasilisa iom pens'is kaj inter'ŝanĝ'is rigard'o'j'n kun la mal'jun'a edz'o.

— Kaj dezir'as ke tio'n ankaŭ al vi don'u Sinjor'o... Reĝ'o de l’ Ĉiel'o... — ŝi ripet'is kaj ek'plor'is.

Ŝi pov'is dir'i neni'o'n plu. Sed antaŭ'e, kiam ŝi pens'ad'is dum la nokt'o'j, al ŝi ŝajn'is, ke eĉ dek leter'o'j ne sufiĉ'us por ĉio. Post la for'vetur'o de la fil'in'o kun la edz'o pas'is mult'e da temp'o, la mal'jun'a'j ge'edz'o'j viv'is kiel orf'o'j kaj pez'e ĝem'is nokt'e, kvazaŭ post en'tomb'ig'o de la fil'in'o. Dum tiu temp'o en la vilaĝ'o est'is tre mult'a'j divers'a'j okaz'int'aĵ'o'j, mult'a'j nupt'o'j kaj mort'o'j. Tre long'a'j est'is la vintr'o'j! Tre long'a'j nokt'o'j!

— Varm'eg'e! — dir'is Jegor, mal'buton'ant'e la veŝt'o'n. — Ebl'e sep'dek grad'o'j. Kio plu? — li demand'is.

La ge'mal'jun'ul'o'j silent'is.

— Kio'n vi'a bo'fil'o tie far'as? — demand'is Jegor.

— Li est'as eks'soldat'o, kar'ul'o, vi ja sci'as, — la mal'jun'ul'o respond'is mal'laŭt'e. — Li re'ven'is el la arme'o sam'temp'e kun vi. Li est'is soldat'o, kaj nun li do est'as en Peterburgo en akv'o'kurac'ej'o. La doktor'o kurac'as mal'san'ul'o'j'n per akv'o. Li do est'as la pord'ist'o de l’ doktor'o.

— Jen ĉi tie est'as skrib'it'e... — dir'is la mal'jun'ul'in'o, pren'ant'e el la tuk'o leter'o'n. — Efimia send'is ĝi'n antaŭ long'e. Ebl'e ili jam ne est'as en ĉi tiu mond'o.

Jegor iom pens'is kaj komenc'is rapid'e skrib'i.

“En la nun'a temp'o, — li skrib'is, — ĉar la sort'o vi'a per si difin'is la Milit'a'n Karier'o'n, do ni konsil'as al Vi konsult'i la Statut'o'n de Disciplin'a'j Pun'o'j kaj de Krim'a'j Leĝ'o'j de Fak'o Milit'a, kaj Vi konstat'os en ĉi Leĝ'o la civiliz'o'n de la Rang'o'j de Fak'o Milit'a”.

Li est'is skrib'ant'a kaj voĉ'leg'ant'a la skrib'it'a'n tekst'o'n, kaj Vasilisa pens'is ke neces'as skrib'i pri la pas'int'jar'a mizer'o: gren'o ne sufiĉ'is eĉ ĝis la Krist'nask'o kaj ili dev'is vend'i la bov'in'o'n. Neces'as pet'i mon'o'n, neces'as skrib'i, ke la mal'jun'ul'o oft'e mal'san'as kaj, ver'ŝajn'e, baldaŭ rekomend'os si'a'n anim'o'n al Di'o... Sed kiel ebl'as esprim'i tio'n per vort'o'j? Kio'n dir'i unu'e kaj kio'n post'e?

“Bon'e vol'u atent'iĝ'i, — Jegor daŭr'ig'is skrib'i, — al la 5a volum'o de Dekret'o'j Milit'a'j. Soldat'o est'as Nom'o komun'a, Fam'a. Soldat'o est'as nom'at'a la plej unu'a General'o kaj la last'eg'a An'o de Arme'o”.

La mal'jun'ul'o mov'is la lip'o'j'n kaj mal'laŭt'e dir'is:

— Vid'i la ge'nep'o'j'n — tio est'us bon'a.

— Kiu'j ge'nep'o'j? — demand'is la mal'jun'ul'in'o kaj koler'e rigard'is al li. — Ja ili ebl'e eĉ ne est'as!

— Ĉu ge'nep'o'j? Sed ebl'e ja est'as. Kiu sci'as!

“Kaj pro tial Vi pov'as juĝ'i, — rapid'is Jegor, — kiu mal'amik'o est'as Fremd'uj'a kaj kiu Intern'a. Ni'a plej unu'a Intern'a Mal'amik'o est'as: Bakĥo”.

La plum'o knar'is, far'ant'e sur la paper'o strang'a'j'n sign'o'j'n simil'a'j'n je fiŝ'hok'o'j. Jegor rapid'is kaj ĉiu'n lini'o'n tra'leg'is kelk'foj'e. Larĝ'e dis'met'int'e la krur'o'j'n sub la tabl'o, li sid'is sur taburet'o sat'a, san'a, larĝ'muzel'a, ruĝ'nuk'a. Li est'is en'korp'iĝ'o de la trivial'ec'o — krud'a, arogant'a, ne'venk'ebl'a, fier'a pro si'a nask'iĝ'o kaj matur'iĝ'o en la trink'ej'o — kaj Vasilisa est'is bon'e kompren'ant'a, ke tem'as pri la trivial'ec'o, sed ŝi ne pov'is tio'n esprim'i per vort'o'j kaj nur rigard'is al Jegor koler'e kaj suspekt'em'e. Pro li'a voĉ'o, ne'kompren'ebl'a'j vort'o'j, pro la varm'eg'o kaj sufok'o ŝi'n ek'dolor'is la kap'o, ŝi'a'j pens'o'j konfuz'iĝ'is, kaj ŝi ne plu parol'is, ne plu pens'is, kaj nur atend'is kiam li ĉes'os knar'i. Sed la mal'jun'ul'o rigard'is kun profund'a fid'o. Li kred'is ankaŭ al la mal'jun'ul'in'o, kiu ven'ig'is li'n ĉi tie'n, al Jegor; kaj kiam li ĵus est'is menci'ant'a la akv'o'kurac'ej'o'n, laŭ li'a vizaĝ'o est'is vid'ebl'e ke li kred'as kaj la kurac'ej'o'n kaj la kurac'a'n efik'o'n de la akv'o.

Fin'skrib'int'e, Jegor ek'star'is kaj tra'leg'is la leter'o'n de la komenc'o. La mal'jun'ul'o neni'o'n kompren'is, sed fid'em'e kap'jes'is.

— Bon'e, glat'e... — li dir'is, — Di'o don'u san'o'n al vi. Bon'e...

Ili met'is sur la tabl'o'n tri kvin'kopek'a'j'n mon'er'o'j'n kaj el'ir'is el la gast'ej'o. La mal'jun'ul'o rigard'is sen'mov'e kaj rekt'e, kiel blind'ul'o, kaj sur li'a vizaĝ'o vid'iĝ'is profund'a fid'o, sed Vasilisa, dum ili est'is el'ir'ant'a'j, sving'is la man'o'n kontraŭ hund'o kaj koler'e dir'is:

— Ho, vipur'o!

Mal'trankvil'ig'it'a pro si'a'j pens'o'j, la mal'jun'ul'in'o ne dorm'is la tut'a'n nokt'o'n, kaj maten'e ŝi ek'star'is, preĝ'is kaj ir'is al la staci'o por send'i la leter'o'n.

Ĝis la staci'o est'is dek unu verst'o'j.

II

La akv'o'kurac'ej'o de doktor'o B.O. Moselweiser ankaŭ je la Nov'jar'fest'a tag'o funkci'is sam'e kiel je la ordinar'a'j tag'o'j, kaj nur la pord'ist'o Andreo Ĥrisanfoviĉ sur'hav'is uniform'o'n kun nov'a'j galon'o'j, kaj li'a'j bot'o'j iel apart'e bril'is. Ĉiu'j'n ven'int'o'j'n li est'is gratul'ant'a okaz'e de la Nov'a jar'o kaj dezir'is al ili nov'a'n feliĉ'o'n.

Est'is maten'o. Andreo Ĥrisanfoviĉ star'is ĉe la pord'o leg'ant'e ĵurnal'o'n. Ekzakt'e je la dek'a hor'o en'ir'is general'o, kon'at'a de li, unu el la kutim'a'j klient'o'j, kaj post li en'ir'is poŝt'ist'o. Andreo Ĥrisanfoviĉ for'met'is la palt'o'n de la general'o kaj dir'is:

— Feliĉ'a'n Nov'a'n jar'o'n, kaj nov'a'n feliĉ'o'n al vi, vi'a Ekscelenc'o!

— Dank'o'n, kar'ul'o. Ankaŭ al vi.

Supr'e'n'ir'ant'e sur la ŝtup'ar'o, la general'o kap'montr'is al pord'o kaj demand'is (li demand'is tio'n ĉiu'tag'e kaj post'e ĉiam forges'is):

— Kio est'as en ĉi tiu ĉambr'o?

— Kabinet'o por masaĝ'o, vi'a Ekscelenc'o!

Kiam la paŝ'o'j de la general'o silent'iĝ'is, Andreo Ĥrisanfoviĉ rigard'is la ricev'it'a'j'n poŝt'aĵ'o'j'n kaj trov'is unu leter'o'n al si'a nom'o. Li mal'ferm'is ĝi'n, leg'is kelk'a'j'n lini'o'j'n, post'e ne'hast'e, rigard'ant'e la ĵurnal'o'n, ir'is al si'a loĝ'ĉambr'o, kiu est'is fin'e de la koridor'o en la sam'a dom'o. Li'a edz'in'o Efimia sid'is sur la lit'o kaj mam'nutr'is infan'o'n; ali'a infan'o, la plej aĝ'a, star'is apud ŝi met'int'e si'a'n krisp'a'n kap'o'n sur ŝi'a'j'n genu'o'j'n, la tri'a infan'o dorm'is sur la lit'o.

Ven'int'e en si'a'n ĉambr'et'o'n, Andreo don'is la leter'o'n al la edz'in'o kaj dir'is:

— Ver'ŝajn'e el la vilaĝ'o.

Post'e li el'ir'is, ne for'met'ant'e la okul'o'j'n de la ĵurnal'o, kaj halt'is en la koridor'o proksim'e de si'a pord'o. Li aŭd'is, ke Efimia trem'voĉ'e leg'is la unu'a'j'n lini'o'j'n. Pli mult'e ŝi ne pov'is leg'i; ĉi tiu'j lini'o'j tut'e sufiĉ'is por ŝi; ŝi ek'larm'is kaj ek'parol'is, brak'um'ant'e kaj kis'ant'e si'a'n unu'e'nask'it'o'n, kaj oni ne pov'us kompren'i, ĉu ŝi plor'as aŭ rid'as.

— Ĝi ven'is de la avi'nj'o, de la av'ĉj'o... — ŝi est'is dir'ant'a. — El la vilaĝ'o. Ho, Reĝ'in'o de l’ Ĉiel'o, sankt'ul'o'j kaj anĝel'o'j. Tie nun la neĝ'o ating'as la tegment'o'j'n... La arb'o'j blank'e blank'as. La infan'o'j et'a'j sur luĝ'et'o'j... Kaj la kalv'a av'ĉj'o sur la forn'o... kaj la flav'et'a hundinjo... Aĥ, mi'a'j kar'ul'o'j!

Aŭskult'ant'e, Andreo Ĥrisanfoviĉ re'memor'is, ke tri aŭ kvar foj'o'j'n la edz'in'o don'is al li leter'o'j'n kaj pet'is ke li send'u ili'n al la vilaĝ'o; sed li ne send'is ili'n, ĉar iu'j grav'a'j afer'o'j mal'help'is, kaj la leter'o'j ie perd'iĝ'is.

— Kaj lepor'et'o'j kur'ad'as sur kamp'o, — larm'eg'ant'a Efimia lament'is, kis'ant'e la fil'o'n. — La av'ĉj'o est'as kviet'a, bon'a, ankaŭ la av'in'o est'as bon'a, kompat'em'a. En la vilaĝ'o oni viv'as laŭ la anim'o kaj tim'as Di'o'n... Preĝ'ej'et'o est'as en la vilaĝ'o, en la ĥor'ej'o kamp'ul'o'j kant'as. La Reĝ'in'o de l’ Ĉiel'o, protekt'em'a Di'patr'in'o, for'port'u ni'n de ĉi tie!

Andreo Ĥrisanfoviĉ re'ven'is en si'a'n ĉambr'et'o'n por fum'i dum neni'u est'is ven'ant'a, kaj Efimia subit'e ĉes'is parol'i, ek'silent'is kaj viŝ'is la okul'o'j'n, nur la lip'o'j trem'is. Ŝi li'n tre tim'is, ho, kiel ŝi tim'is! Ŝi trem'eg'is kaj terur'iĝ'is pro li'a'j paŝ'o'j, pro li'a rigard'o, kaj kuraĝ'is dir'i neniu'n vort'o'n dum li'a ĉe'est'o.

Andreo Ĥrisanfoviĉ ek'fum'is, sed ĝust'e ĉi tiam supr'e iu sonor'ig'is. Li esting'is la cigared'o'n kaj, far'int'e la vizaĝ'o'n tre serioz'a, kur'is al si'a ĉef'pord'o.

De supr'e ir'is general'o, roz'kolor'a, freŝ'a pro la ban'o.

— Kio est'as en ĉi tiu ĉambr'o? — li demand'is montr'ant'e pord'o'n.

Andreo Ĥrisanfoviĉ star'iĝ'is rekt'e, arme'an'e met'is la man'o'j'n al la flank'o'j, kaj laŭt'e dir'is:

— Duŝ'o de Charcot, vi'a Ekscelenc'o.

(1900)

Traduk'is Aleksander Korĵenkov

Not'o

En la rus'a famili'a dom'o est'as brik'a, grand'a forn'o, kun kuŝ'ej'o sur la forn'o'supr'o.

Vid'e el Bruselo

Koler'a'j grek'o'j

Ĝust'e dum la Eŭrop'a Jar'o de Lingv'o'j civit'an'o'j est'as eg'e mal'ĝentil'a'j al eŭrop'a'j moŝt'o'j. Plej akr'a'j'n insult'o'j'n ricev'as grek'in'o Anna Diamantopoulou.

En intervju'o por la grek'a gazet'o Kathimerini la membr'o de Eŭrop'a Komision'o (Ek) pri soci'a'j afer'o'j propon'is la oficial'ig'o'n de la angl'a lingv'o kiel la du'a lingv'o de Grek'uj'o, oficial'ig'o'n por kontraŭ'i la lingv'a'n izol'ad'o'n de Grek'uj'o. “Por mult'a'j grek'o'j tia rimed'o est'us la mort'o de la grek'a lingv'o”, — klar'ig'as Efthimios Mavrogeorgiadis de la Helen'a Esperant'o - Asoci'o.

Diamantopoulou, respond'ec'a pri soci'a'j afer'o'j kaj egal'a'j ŝanc'o'j ĉe la Eŭrop'a Komision'o, vol'as nur help'i jun'a'j'n sam'land'an'o'j'n, kiu'j pro eŭrop'a unu'iĝ'o est'as dev'ig'at'a'j preskaŭ de'nask'e sci'pov'i la angl'a'n: “Ni nun dev'as zorg'i pri la est'ont'ec'o de ni'a'j infan'o'j”. Tamen fam'a profesor'o Giorgos Babiniotis koler'as: “Est'as ne'kred'ebl'e, ke grek'a membr'o de la Eŭrop'a Komision'o tiel provok'is la grek'a'n popol'o'n”, — dir'as la atena lingv'ist'o. Ankaŭ kamp'ar'an'o ne divid'as la ide'o'j'n de la grek'a moŝt'in'o ĉe Eŭrop'a Uni'o: “Mi eĉ ne bon'e skrib'as la grek'a'n. Ĉu mi est'ont'e dev'os skrib'i mi'a'j'n administr'a'j'n pet'o'j'n angl'e al la grek'a reg'ist'ar'o?”

Mal'ĝentil'a'j civit'an'o'j kaŭz'as problem'o'j'n ne nur al eŭrop'a grav'ul'in'o Diamantopoulou. Je la fin'o de septembr'o la fam'a german'a gazet'o Di'e Zeit raport'is pri kampanj'o de Eŭrop'a Esperant'o - Uni'o kontraŭ la lingv'a diskriminaci'o en inter'naci'a'j organiz'o'j financ'at'a'j de la Eŭrop'a Komision'o en Bruselo. Pli kaj pli tia'j ofic'ej'o'j postul'as ke kandidat'o'j por tut'eŭrop'a'j posten'o'j de'nask'e sci'pov'u la angl'a'n. “Preciz'e dum la Eŭrop'a Jar'o de Lingv'o'j, prezid'ant'o de la Eŭrop'a Komision'o ricev'is admon'leter'o'n. Tem'o: diskriminaci'o de civit'an'o'j kiu'j ne de'nask'e sci'pov'as la angl'a'n. Eŭrop'a Esperant'o - Uni'o vol'as sci'i de la lingv'e mal'mult'e talent'a ital'o kia est'as la situaci'o de egal'a'j rajt'o'j en Eŭrop'a Uni'o”, — akr'e skrib'as la german'a ĵurnal'ist'o alud'ant'e pri Roman'o Prod'i, prezid'ant'o de la Ek. Angl'a'j gazet'o'j daŭr'e kritik'as la mal'bon'ŝanc'a'n ital'o'n Prod'i pro li'a mal'bon'a angl'a. Umberto Broccatelli, prezid'ant'o de la Eŭrop'a Esperant'o - Uni'o, defend'as si'a'n sam'land'an'o'n de la akr'a plum'o de ĵurnal'ist'o de Di'e Zeit: “La alud'o pri Roman'o Prod'i est'as tut'e mal'ĝentil'a. La prezid'ant'o de la Eŭrop'a Komision'o est'as politik'ist'o, ne traduk'ist'o, kaj hav'as lingv'a'j'n kon'o'j'n cert'e super'a'j'n al tiu'j de mult'a'j ali'a'j politik'ist'o'j.”

Leg'int'e la artikol'o'n en Di'e Zeit, Willi Rothley, an'o de la Eŭrop'a Parlament'o (EP) por la german'a'j social'ist'o'j, far'is unu el kvar demand'o'j en EP pri lingv'a diskriminaci'o dum la last'a'j du monat'o'j. Post ok monat'o'j, la Komision'o ankoraŭ ne respond'as al man'plen'o da demand'o'j pri lingv'a diskriminaci'o ĉe Komision'a'j ofic'ej'o'j.

Do cert'e nur post la Eŭrop'a Jar'o de Lingv'o'j, german'a social'ist'o Rothley ricev'os tip'e svag'a'n respond'o'n pri eŭrop'a diskriminaci'o kontraŭ ne'de'nask'a'j parol'ant'o'j de la angl'a.

Dafydd ap Fergus

Re'ag'e al re'ag'o'j

Mi ver'e ne atend'is tiom mult'a'j'n re'ag'o'j'n pri mi'a modest'a koment'o en 2001:9. Ĝi'a baz'a ide'o est'is, ke drast'a'j re'form'o'j, propon'at'a'j de diletant'o'j (ver'a'j spert'ul'o'j facil'e trov'as ĉiu'j'n esprim'ebl'ec'o'j'n en la ekzist'ant'a lingv'o, kaj do re'form'o'j'n ne propon'as), pov'us nur mal'util'i al Esperant'o. Id'o'n mi menci'is nur preter'e, preskaŭ metafor'e. Kiam poet'o uz'as en lirik'a vers'aĵ'o la vort'o'n “kor'o”, ne ind'as lanĉ'i kardi'ologi'a'n diskut'o'n kaj akuz'i li'n pri ne'sci'o de anatomi'o kaj fiziologi'o...

Mi absolut'e neni'o'n hav'as kontraŭ la ŝat'ant'o'j de Id'o kaj Volapük, des pli ili por praktik'a inter'komunik'iĝ'o regul'e uz'as Esperant'o'n. (Fakt'e mi mal'ŝat'as unu'sol'a'n spec'o'n de hom'o'j: la diletant'o'j'n, kiu'j vol'as aspekt'i grav'e, kaj por tio furioz'e atak'as ver'a'j'n kompetent'ul'o'j'n; kiu'j ne interes'iĝ'as pri real'a'j fakt'o'j, ne vol'as lern'i kaj facil'anim'e detru'as alies kre'aĵ'o'j'n, ĉar ne konsci'as ties valor'o'n...)

Dank'o'n al s - roj Lazian kaj Hekland pro sobr'a'j kaj raci'a'j leter'o'j, ankaŭ pro interes'a'j inform'o'j. Nur unu rimark'et'o: por korekt'e kompar'i i'o'n, oni aplik'u unu'ec'a'n kriteri'o'n. Do, de'pend'e de la difin'o, oni parol'u aŭ “optimism'e” pri 20 000 000 esperant'ist'o'j kaj 500 id'ist'o'j (kaj 500 000 000 angl'a'lingv'an'o'j), aŭ skeptik'e — pri 100 000 esperant'ist'o'j kaj 20 id'ist'o'j. Tamen prefer'ind'as kompar'i la objektiv'e mezur'ebl'a'j'n nombr'o'j'n, rilat'a'j'n al real'a lingv'o'uz'o: kvant'o'n de el'don'at'a'j libr'o'j kaj disk'o'j; klub'o'j'n, renkont'iĝ'o'j'n ktp.

Kaj la leter'o de s - ro Petik (2001: 11), plen'a de jun'ec'a verv'o kaj r - r - revoluci'a patos'o, bon'e amuz'is mi'n. Kiom mult'a'j'n bel'a'j'n vort'o'j'n (esper'ebl'e, ankaŭ ties signif'o'j'n...) li sci'as! Kaj la stil'o — aĥ! — kvazaŭ el sovetiaj gazet'o'j de 1930aj jar'o'j! Neni'ig'i la burĝ'a'j'n dogm'o'j'n kaj ties adept'o'j'n (kaj sen'mask'ig'i mal'amik'a'j'n agent'o'j'n!), detru'i ĉio'n ĝis la fund'o — kaj kio'n konstru'i sur la ruin'o'j (nepr'e i'o'n bel'a'n kaj perfekt'a'n, sed dum'e neni'u sci'as — kia'n), oni pens'os post'e... Oni nur toler'u kelk'a'j'n jar'dek'o'j'n en mizer'o kaj, se vi rest'os viv'a, vi nepr'e feliĉ'os! Kaj se ne — do cert'e kulp'as la kaŝ'it'a'j mal'amik'o'j de la progres'o, ni pun'u ili'n kaj komenc'u nov'a'n eksperiment'o'n...

Do, laŭ Petik, mi est'as fosili'a dogm'ul'o kaj reakci'ul'o, agnosk'ant'a neni'o'n ekster la Fundament'o. Tre agrabl'e. Ja antaŭ'ne'long'e (1998: 8–9) A.Gofen riproĉ'is mi'n pro ne'motiv'it'a uz'ad'o de ne'fundament'a'j vort'o'j, “anarki'em'o kaj ne'disciplin'em'o”. Apenaŭ neces'as dir'i, ke mi'a pozici'o dum last'a'j jar'o'j ne ŝanĝ'iĝ'is.

Kiel do klar'ig'i la paradoks'o'n? Ja tre simpl'e: mi liber'e kaj aktiv'e uz'as Esperant'o'n dum 20 jar'o'j, do natur'e pov'as dir'i vort'o'n aŭ trakt'i detal'o'n ne'kon'at'a'n/ne'kompren'ebl'a'n por nov'ul'o aŭ etern'a komenc'ant'o. Cert'e, mi aprob'as lingv'o'evolu'o'n — se ĝi okaz'as laŭ'natur'e (se iu vol'as pli'fort'ig'i si'a'j'n muskol'o'j'n, prefer'ind'as gimnastik'o, sed ne operaci'o — precip'e se la kirurg'o komenc'is lern'i anatomi'o'n nur antaŭ du'on'jar'o!) Jes, mi preskaŭ ne menci'is konkret'a'j'n argument'o'j'n — ĉar esper'is (ŝajn'e, tro optimism'e), ke por saĝ'a'j person'o'j kelk'a'j afer'o'j mem'evident'as... (Alic'o en Mir'land'o bon'e memor'is: se oni tro mult'e trink'os el botel'o sur'skrib'it'a “venen'o”, oni preskaŭ cert'e baldaŭ sent'os iom'a'n mal'bon'fart'o'n...)

Strang'e, ke al iu neces'as long'e klar'ig'i, ke du'obl'e du est'as kvar, kaj ke plen'e evolu'int'a kaj aktiv'e uz'at'a lingv'o kun akumul'it'a dum 115 jar'o'j riĉ'a kaj vari'a kultur'o est'as pli valor'a, al'log'a kaj viv'kapabl'a, ol 1001a teori'a re'form'projekt'o. Tamen, neni'o mal'help'as s - ron Petik al'iĝ'i, ekzempl'e, al la projekt'o “Ed'o” (pri'skrib'it'a sur apud'a paĝ'o en Lod'e. 2001: 11) — kaj ties anonim'a aŭtor'o hav'os kun kiu parol'i.

La unu'sol'a senc'hav'a fraz'o de Petik ne el'ten'as kritik'o'n: ja por konklud'i, ke Esperant'o hav'as “makul'o'j'n”, oni dev'as de'komenc'e ĝi'n lern'i! Real'e kurs'fin'int'o'j amas'e mal'aper'as, ĉar simpl'e ne sci'as — por kio oni pov'as util'ig'i Esperant'o'n: ni'a'j aktiv'ul'o'j tro mal'mult'e pens'as pri tio, okup'it'a'j per varb'ad'o kaj element'a instru'ad'o de ĉiam pli'a'j novic'o'j. Ve, plur'a'j esperant'ist'o'j rest'as for de la E - kultur'o, kaj pro tio facil'anim'e propon'as re'form'o'j'n, ne konsci'ant'e ebl'a'j'n post'sekv'o'j'n...

Do mi tut'kor'e (kardi'olog'o'j, bon'vol'u ne atent'i tiu'n vort'o'n!) dezir'as al s - ro Petik kaj ceter'a'j re'form'em'ul'o'j plu lern'i Esperant'o'n — mult'a'j bon'a'j vort'o'j ekzist'as ekster la Fundament'o, kaj eĉ PIV ne est'as dogm'o. Leg'i bon'a'j'n libr'o'j'n — da ili en Esperant'o ekzist'as plur'a'j cent'o'j. Ekzerc'i. Konciz'e, mi dezir'as al ili iĝ'i kler'a'j kaj serioz'a'j esperant'ist'o'j. Kaj post kvin aŭ dek jar'o'j ni pov'os re'ven'i al la tem'o pri re'form'o'j — se s - ro Petik tio'n plu vol'os.

Kaj se iu daŭr'e sufer'as pro obsed'a juk'ad'o de re'form'em'o — li prov'u de'komenc'e re'form'i iu'n naci'a'n lingv'o'n. Tiu task'o pli facil'as, ja ĉiu naci'a lingv'o hav'as cent'obl'e pli da mal'logik'aĵ'o'j ol Esperant'o. (Bernard Shaw si'a'temp'e propon'is grand'a'n premi'o'n al tiu, kiu raci'ig'os terur'e ne'logik'a'n angl'a'n lingv'o'n. Ĝis nun neni'u ricev'is — do vi hav'as ŝanc'o'n!) Ne forges'u post'e raport'i pri eventual'a sukces'o...

... Kaj tamen, se Id'o (ne parol'ant'e jam pri cent'o da ali'a'j re'form'projekt'o'j) est'as pli perfekt'a ol klasik'a Esperant'o — kial do adept'o'j de la klasik'a dek'mil'obl'e pli mult'as?..

(Vi'a'j'n respond'o'j'n bon'vol'u ne send'i al la redakci'a adres'o.)

Valentin Melnikov (Ruslando)

Sabira Ståhlberg rezign'as pri la Literatur'a Sekci'o

(HeKo) Laŭ la nombr'o de voĉ'o'j por mi'a direktor'ec'o ĉe la Literatur'a Sekci'o mi konklud'as, ke la program'o propon'it'a de mi por tiu Sekci'o ne ricev'as sub'ten'o'n de pli'mult'o de la akademi'an'o'j.

Pro tio mi re'don'as la mandat'o'n al la estr'ar'o, pet'ant'e ĝi'n trov'i ali'a'n direktor'o'n por la Literatur'a Sekci'o. Mi dank'as al ĉiu'j, kiu'j sub'ten'is mi'n en tiu'j ĉi elekt'o'j, kaj apart'e al tiu'j, kiu'j kuraĝ'ig'e re'ag'is pri mi'a program'propon'o. Mi kun'labor'os en ali'a'j Sekci'o'j kiel ordinar'a membr'o.

Sabira Ståhlberg (Bulgario)

Mi mal'aprob'as la aper'ig'o'n

Mi ĵus ricev'is kiel ĉiam kun kontent'o la Ond'o'n de Esperant'o (2001: 11) kaj tuj tra'leg'is ĝi'n. Mi leg'is la vers'aĵ'o'n pri Esperant'a Civit'an'ec'o de Aroloviĉ. Mi est'as unu el la mal'mult'a'j franc'o'j, kiu'j bon'e lern'is vi'a'n rus'a'n lingv'o'n kaj kon'as eĉ la sovet'rus'a'n literatur'o'n, do kompren'is la pastiĉ'o'n, kiu cert'e est'as literatur'e laŭd'ind'a, sed mi mal'aprob'as la aper'ig'o'n de simil'a tekst'o. Person'e la kre'ad'o de fikci'a esperant'ist'a ŝtat'o kun leĝ'ar'o kaj parlament'o nur amuz'as mi'n. Mi plej tim'as, ke ĝi rid'ind'ig'os la mov'ad'o'n kaj kresk'ig'os la person'a'n pov'o'n de iu s - ro Ar'i, sed tio est'as nur supoz'o.

Sed la grav'a'j atak'o'j kontraŭ E - organiz'o'j, kaj precip'e kontraŭ UEA, est'as eg'e mal'util'a'j al ni'a mov'ad'o. La esperant'o - mov'ad'o (ĉu fin'venk'ism'a aŭ ne) de'pend'as ĉef'e de E - organiz'o'j kaj la plej grav'a est'as UEA. Eĉ se mi ne kred'as je la fin'a venk'o, mi pens'as, ke UEA plej alt'skal'e efektiv'ig'as la E - viv'o'n ekzempl'e per la plej amas'a'j kongres'o'j.

Pro tio mi tim'as la sen'ĉes'a'j'n atak'o'j'n de la Esperant'a civit'o kontraŭ (ceter'e ne nur) UEA, ne re'abon'os Herold'o'n (kiu'n mi abon'as de mi'a esperant'ist'iĝ'o en 1979!) kaj ĝoj'us, se Lod'e ne mal'util'us al esperant'o aper'ig'ant'e simil'a'n atak'o'n, eĉ se ĝi est'as nur person'a kaj se oni konsider'as la literatur'a'n aspekt'o'n.

Robert Pontnau (Franci'o)

Long'a'n viv'o'n!

Rimark'ant'e ke mi'a adverb'a nom'o rol'is en vers'aĵ'o de la majakovskieska Viktor Aroloviĉ (Lod'e. 2001: 11), mi tre ĝoj'is pri la honor'o.

Mi dezir'as al la mult'talent'a V.A. long'a'n viv'o'n, mult'a'j'n nov'a'j'n poem'o'j'n kaj util'a'j'n ag'ad'o'j'n por kaj per Esperant'o, ĉu en aŭ ekster la Civit'o.

Detlev Blanke (Germanio)

Ne'ferm'it'a leter'o al Emanuelo Kanti'o

Mi bedaŭr'as, sinjor'o Kanti'o, ke la teror'ism'a'j okaz'o'j en Uson'o tut'e refut'is vi'a'j'n teori'o'j'n pri la praktik'a raci'o.

Vi dir'is, ke la moral'o dev'as est'i baz'it'a sur la koncept'o, ke oni dev'as al'pren'i kiel regul'o'n de kondut'o nur tiu'j'n maksim'o'j'n, kiu'j'n oni pov'as konsekvenc'e vol'i est'i leĝ'o'j por ĉies kondut'o. La teror'ist'o'j klar'e kred'as, ke murd'o de sen'kulp'a'j hom'o'j, se ties reg'ist'ar'o ne akord'as kun ili, est'as tia regul'o.

Vi dir'is, ke kred'o je Di'o kaj sen'mort'ec'o cert'ig'us, ke la hom'o'j est'u moral'a'j. La teror'ist'o'j profund'e kred'as je Di'o kaj sen'mort'ec'o, kaj est'as tre mal'moral'a'j.

Ali'a baz'o ol la vi'a est'as bezon'at'a por la moral'o. Kial ne ĉi tio?

La hom'ar'o bezon'as ord'a'n soci'o'n por est'i feliĉ'a. Se la hom'o'j sen'ĉes'e mal'util'as unu al ali'a, neni'a ord'a soci'o est'as ebl'a, kaj ili est'as tre mal'feliĉ'a'j. Kiel dir'is la angl'a filozof'o Hobbes, kiam ekzist'as “sen'ĉes'a milit'o de ĉiu kontraŭ ĉiu”, la viv'o de la hom'o est'as “sol'ec'a, mal'riĉ'a, fi'a, best'ec'a, kaj mal'long'a”.

Ni ĉes'ig'u la mal'util'o'n de unu al ali'a kaj la mond'o far'iĝ'os paradiz'o, kie ĉiu pov'as pac'e viv'i kaj far'i util'a'n labor'o'n por la bon'fart'o de la tut'a hom'ar'o. (Oni rimark'u, ke oni nun konsci'as, ke mal'util'o al la viv'medi'o est'as ankaŭ grav'a mal'util'o al la hom'ar'o.) La ver'a baz'o por la moral'o?

Maurice Wittenberg (Uson'o)

Profesor'o serĉ'at'a en Hispanio

Est'as bezon'at'a profesor'o, kiu instru'os Esperant'o'n kaj hispan'a'n lingv'o'n dum la last'a semajn'o de juni'o 2002. La instru'ad'o okaz'os ĉiu'tag'e (ses tag'o'j'n), po du hor'o'j en'tut'e, por grup'o de ekster'land'an'o'j, kiu'j okaz'e de la 75a SAT - Kongres'o ven'os al Valencia.

La profesor'o ricev'os por tiu semajn'o loĝ'ad'o'n kun tri manĝ'o'j tag'e en jun'ul'ar'a rest'ad'ej'o, tre bel'a kaj bon'e ekip'it'a, situ'ant'a ĉe la plaĝ'o de la bel'a turism'a urb'o Benicassim (apud Castellón), kaj ĉirkaŭ 30.000 pes'et'o'j'n.

Interes'iĝ'ant'o'j kontakt'u ret'e:

augustocasquero@infonegocio.com

Augusto Casquero (Hispanio)

Dev'as okaz'i staĝ'o'j pri la art'o taŭg'e re'bat'i

Unu el vi'a'j rubrik'o'j ne tiom plaĉ'as al mi, kompar'e kun la ali'a'j paĝ'o'j de La Ond'o. Tem'as pri Vid'e el Bruselo de Dafydd ap Fergus (DF).

Kial?

— La tekst'o'j ne est'as ĉiam facil'e kompren'ebl'a'j. Ne ĉiu leg'ant'o bon'e kon'as la arkan'o'j'n de l’ eŭrop'a'j instituci'o'j, teori'e kaj ĉef'e praktik'e.

— Ĉu DF est'as eŭrop'a funkci'ul'o aŭ nur aktiv'a observ'ant'o?

— Ĉu la esperant'ist'o'j, kiu'j labor'as ĉe Eŭrop'a'j Instituci'o'j sam'opini'as kun DF? Ekzist'as rezerv'o - dev'ig'o sed, privat'e, est'us interes'e sci'i iom pli pri la pri'trakt'it'a'j tem'o'j.

En la oktobr'a Ond'o mank'as grav'a part'o de la raport'o: la en'hav'o de la inter'ŝanĝ'it'a'j korespond'aĵ'o'j. Kio'n efektiv'e skrib'is P.? Mister'o, eĉ post la leg'ad'o de La Ond'o.

Verk'i taŭg'a'j'n rebat - leter'o'j'n, kritik'a'j'n sed ne ofend'a'j'n, est'as mal'facil'a task'o. Mal'mult'a'j aktiv'a'j/fervor'a'j esperant'ist'o'j tamen risk'as tio'n far'i, oft'e tro koler'e.

Ebl'e dev'us okaz'i staĝ'o'j pri la art'o taŭg'e re'bat'i, sugest'i, laŭd'i, kritik'i... ankaŭ staĝ'o'j pri redakt'ad'o de artikol'o'j send'ot'a'j al ĵurnal'o'j ktp.

Tio'n ni dev'as pri'pens'i kaj eventual'e program'i dum inter'naci'a'j aŭ naci'a'j stud'semajn'o'j, ĉiam pli oft'a'j en ni'a Esperant'a mond'o.

Resum'e, mi opini'as, pro person'a'j spert'o'j en la gazet'ar'a medi'o: Verk'i ĝust'a'n rebat - leter'o'n est'as ver'e pli mal'facil'e ol verk'i artikol'o'n por anonc'i aŭ raport'i pri Esperant'a event'o.

Luci'e'n Giloteaux (Franci'o)

EQUAL: Ĉu ŝanc'o por Esperant'o?

La projekt'o “EQUAL” de la Eŭrop'a Uni'o cel'as sub'ten'i “nov'a'j'n voj'o'j'n por kontraŭ'batal'i diskriminaci'o'n kaj mal'egal'ec'o'n, kiu'n spert'as dung'it'o'j kaj labor'serĉ'ant'o'j.”

Cert'e diskriminaci'o pro mal'sam'a'j grav'ec'o'j de ge'patr'a'j lingv'o'j est'as eg'e oft'a, sed ĝis nun — ekster Esperant'uj'o — ne mult'e atent'at'a problem'o.

Mi mem labor'as en firma'o en kiu angl'o est'as sekci'estr'o, dum turk'o'j pur'ig'as la fenestr'o'j'n kaj ital'in'o'j la neces'ej'o'j'n.

Kontakt'int'e la organiz'ant'o'j'n de “EQUAL”, mi ek'sci'is, ke princip'e ankaŭ iniciativ'o'j, kiu'j real'ig'as lingv'a'n egal'rajt'ec'o'n per'e de Esperant'o, est'as bon'ven'a'j.

La subvenci'o'j est'as sufiĉ'e alt'a'j, en'tut'e pli ol 500 milion'o'j da eŭr'o'j por la jar'o'j 2000–2006 eĉ nur en Germanio. Ŝanc'o'j'n akir'i iom de tiu sum'o do hav'us ankaŭ firma'o'j aŭ asoci'o'j, kiu'j inter'naci'e kun'labor'as per'e de Esperant'o.

Pli'a'j inform'o'j trov'iĝ'as ĉe:

http://europa.eu.int/comm/employmentsocial/equal/

Ulrich Matthias (Germanio)

Iom da sun'o en mal'varm'a akv'o

Sor'os, Tivadar. Maskerad'o ĉirkaŭ la mort'o: Nazi'mond'o en Hungar'uj'o. — 2a eld. — Rotterdam: UEA, 2001. — 318 pĝ., il.

Langlet, Nina. Kaos'o en Budapeŝto / Traduk'is el la sved'a Kalle Kniivilä. — Varna: Bambu, 2001. — 168 pĝ. — (Seri'o Karg'o; Vol 3.).

Rus'a verk'ist'o V.Ŝalamov, kiu hav'is amar'a'n spert'o'n de mal'liber'o dum la temp'o de Stalin, opini'is, ke viv'o sub tre pen'a prem'o (ekzempl'e en Stalin - temp'a mal'liber'ej'o) trans'form'as en brut'o'n iu'n ajn hom'o'n. Laŭ li, ekzist'as iu sojl'o, post kiu la rezist'o'kapabl'o de individu'o romp'iĝ'as. Kaj ĉiu'j iĝ'as egal'a'j, t.e. ĉiu'j iĝ'as mal'nobl'a'j.

Jud'a psikiatr'o A.Frankl, kiu sam'temp'e kun Ŝalamov hav'is sam'terur'a'n spert'o'n de Hitlera neni'ig'ej'o, far'is ali'a'n konklud'o'n: la ĉe'lim'a (post'sojl'a) situ'o akr'ig'as, akcent'as la princip'a'n, baz'a'n orient'iĝ'o'n de la individu'o: ĉiu'j — la nobl'a'j kaj la mal'nobl'a'j — pli hel'e manifest'as si'a'n intern'a'n natur'o'n.

Feliĉ'e la plej'part'o de la leg'ant'ar'o de Lod'e ne hav'as sen'per'a'n spert'o'n por konsent'i aŭ mal'konsent'i kun unu el la du opini'o'j. Sed ekzist'as kaj trans'don'ebl'as al la ali'a'j la fiks'it'a memor'o de martir'o'j kaj hero'o'j de la svag'a'j temp'o'j de la pas'int'a jar'cent'o.

Per strang'a, feliĉ'a kaj cert'e ne hazard'a koincid'o la esperant'ist'o'j ricev'is ĉi - jar'e du dokument'o'j'n de tia spec'o: en la seri'o Karg'o aper'is la re'memor'o'j de Nina Langlet pri la faŝist'a agoni'o en Hungari'o, kaj preskaŭ sam'temp'e UEA aper'ig'is libr'o'n de Tivadar Sor'os laŭ la sam'a tem'o.

La titol'o'j de la libr'o'j elokvent'as: Kaos'o en Budapeŝto kaj Maskerad'o ĉirkaŭ la mort'o. Vic'o da koincid'o'j kaj paralel'o'j form'as al ni cert'a'n intelekt'a'n kombin'o'n, kiu tut'e en'log'as la mens'o'n kaj don'as eg'a'n nutr'o'n al la imag'o kaj medit'o. Nina Langlet (origin'e Borovko) est'as fil'in'o de fam'a rus'a pionir'o de Esperant'o, Nikolaj Borovko. Ŝi'a edz'o, kies nom'o en'ten'as angl'a'n alud'o'n, kies pra'av'o'j est'is franc'o'j, de'ven'as el Svedi'o. Dum si'a jun'ec'o li ven'is Ruslandon, ĉar vol'is praktik'i Esperant'o'n en la land'o kie unu'e ĝi sukces'is veget'i. En 1945 li ven'is en Hungari'o'n por sav'i tie'a'j'n jud'o'j'n el nazi'a arane'aĵ'o. Tiu'temp'e en la sam'a urb'o loĝ'as kaj far'as la sam'a'n afer'o'n Tivadar Sor'os, jud'o, la patr'o de la fam'a financ'ist'o Georg'e Sor'os, esperant'ist'o, hom'o en kies pasintenco ankaŭ est'is Ruslando. Ambaŭ — Langlet kaj Sor'os — el'don'is si'a'vic'e revu'o'j'n tre grav'a'j'n por la sort'o de Esperant'o: Lingv'o Inter'naci'a kaj Literatur'a Mond'o. Nun ambaŭ en la antaŭ'mort'a ĥaos'o de la hitler'ism'o klopod'is “help'i al kiel ebl'e plej mult'a'j”. Oni leg'u ambaŭ dokument'o'j'n (tiu de N.Langlet traduk'it'a el la sved'a, tiu de Sor'os original'e skrib'it'a en Esperant'o) kaj konsent'u: ĝust'e tio est'is la temp'o de maksimum'a prem'o: de tiu, kiu romp'as la ost'o'j'n kaj el'ig'as la sang'o'n.

— Strang'a mis'sent'o labor'as en mi eĉ hodiaŭ kaj mal'help'as kred'i la okaz'int'aĵ'o'j'n, — dir'as Sor'os. Tamen oni ne pov'as dub'i, ke tio est'as la ver'o. Fakt'a, sek'a, tut'e ne patos'a ekspozo de la fakt'o'j don'as tre fid'ind'a'n tut'o'n, interfer'a'n de ambaŭ aŭtor'o'j. Ne est'as kaz'o por far'i recenz'o'n en la klasik'a senc'o de la vort'o. Mi ne laŭd'os la stil'o'n (kiu tamen est'as bon'a) kaj ne rezon'os ĉirkaŭ plur'a'j menci'ind'a'j moment'o'j: mi nur rimark'ig'u, ke tiu'j du dokument'o'j atest'as kontraŭ V.Ŝalamov kaj por A.Frankl. En ili'a virtual'a (fakt'e, universal'a) disput'o pri la natur'o de la hom'o ja est'as tuŝ'it'a'j kelk'a'j baz'a'j etik'a'j princip'o'j. Ĉu bon'o aŭ mal'bon'o efektiv'e ekzist'as? Kaj se la bon'o efektiv'e est'as real'o, kia est'as ĝi'a rezist'o'kapabl'o? La spert'o'j de la ge'edz'o'j Langlet kaj de T.Sor'os montr'as, ke ĝi est'as sufiĉ'e grand'a por iĝ'i konsider'ind'a faktor'o de la viv'o. Jes, en tiu sur'ter'a infer'o ĉiu valor'o tuj efektiv'iĝ'as. N.Langlet detal'e pri'skrib'as la ond'o'n de denunc'ad'o, kiu kovr'is tiam'a'n Hungari'o'n, kaj ŝi don'as — ali'flank'e — amas'o'n da ekzempl'o'j de hero'ism'o kaj si'n'ofer'o.

Tra divers'a'j hom'o'j (malgraŭ ili'a esperant'ist'ec'o), Langlet kaj Sor'os, trov'as komun'a'n grund'o'n, sur kiu baz'iĝ'as io esenc'a en la individu'o. “Grav'a ja est'as hom'o, ne li'a religi'o, ras'o aŭ kolor'o”, — simpl'e konstat'as Sor'os. Kaj plu: “Se leĝ'o'j en'korp'ig'as cert'a'j'n moral'a'j'n regul'o'j'n, dev'us est'i iu'j fundament'a'j princip'o'j de la just'ec'o, kiu'j'n neni'u ŝtat'o rajt'as mal'observ'i”. Kaj ankoraŭ: “Civit'an'o dev'as mal'akcept'i mal'just'ec'o'n aŭ arbitr'ec'o'n, far'it'a'n de la ŝtat'o al kiu li aparten'as”. Tiel prav'ig'as si'a'n pozici'o'n T.Sor'os. Li est'as jur'ist'o, do sci'as respekt'i la leĝ'o'j'n, kaj li est'as pragmat'a, ver'e ŝat'ant'a et'a'j'n plezur'o'j'n de la viv'o. Tamen li trov'as neces'a ribel'i, kaj li ne hezit'as sekv'ont'e la voj'o'n de la ideal'ist'o Langlet. Ĉar fund'e, princip'e, esenc'e ili ambaŭ est'as ne jud'o kaj krist'an'o, ne advokat'o kaj ŝtat'ofic'ist'o, sed hom'o'j, kiel tiu'j hungar'a'j amik'o'j de unu jud'a famili'o, kiu'j kudr'is flav'a'n stel'o'n sur la brust'o'n, kiel sign'o'n de solidar'ec'o.

La hom'o'j de la ĵus pas'int'a jar'cent'o ŝok'as kaj promes'as mal'trankvil'a'n futur'o'n. Sed — iom da sun'o en mal'varm'a akv'o — sam'egal'e ili don'as unu optimism'a'n lecion'o'n: la histori'o'n de la hom'a dign'o oni pov'as fin'i nur kun “la fin'a solv'o”, radikal'a aranĝ'o de la hom'a demand'o.

Ebl'e oni'n ĝen'as tiu patos'o: “dign'o”, “bon'o — mal'bon'o”. Do leg'u la libr'o'j'n, kaj ĉiu mis'sent'o mal'aper'os.

Alen Kris

La unu'a blin'o

Original'a proz'o

La konkurs'o ne okaz'is, ĉar konkurs'as nur unu person'o.

Original'a poezi'o

Laŭreat'o: Nicolino Rossi (Italio) pro “Kie'n la hom'o?”.

Laŭd'a'j menci'o'j: Aleksandr Uljanov (Ruslando) pro “Ĝis la!”

Lucija Borčić (Kroati'o) pro “Por la orf'o'j kaj plor'ant'o'j”

Julius Balbin (Uson'o) pro “Boule - de - Suif”.

Traduk'a poezi'o el la rus'a (Николай Гумилёв. “Шестое чувство”)

Laŭreat'o: Nikolao Gudskov (Ruslando).

Laŭd'a'j menci'o'j: Aleksandr Uljanov (Ruslando);

Tatjana Auderskaja (Ukrainio).

Traduk'a proz'o el la rus'a (Павел Бажов. “Серебряное копытце”)

Laŭreat'o: Aleksandr Uljanov (Ruslando).

Laŭd'a'j menci'o'j: Tatjana Vŝivceva (Ruslando);

Traduk'ist'a grup'o de societ'o “Esper'o” gvid'at'a de Mer'i Abolskaja (Ruslando).

Traduk'a proz'o el la angl'a (O Henry. “The Cop and the Anthem”)

Laŭreat'o: Sten Johansson (Svedi'o).

Recenz'o de “Rus'a'j am'novel'o'j”

Laŭd'a menci'o: Klar'a Ilutoviĉ (Ruslando).

Ĉiu laŭreat'o ricev'os diplom'o'n kaj valor'a'n libr'o'donac'o'n. Konform'e al la regul'ar'o de Lir'o, la organiz'ant'o'j rezerv'as al si la rajt'o'n ĝis 31 dec 2003 publik'ig'i la ricev'it'a'j'n konkurs'aĵ'o'j'n en La Ond'o de Esperant'o aŭ en apart'a el'don'aĵ'o, kondiĉ'e ke ili avert'os pri tio la aŭtor'o'n ĝis 1 feb 2002. Gratul'o'n al la laŭreat'o'j! Dank'o'n al ĉiu'j part'o'pren'int'o'j!

Halina Gorecka sekretari'o de Lir'o - 2001

Bel'art'a'j Konkurs'o'j de UEA en 2002

Poezi'o: Maksimum'a long'o ne fiks'it'a. Tri premi'o'j.

Proz'o: Maksimum'a long'o 200×65 tajp'o'spac'o'j. Tri premi'o'j.

Teatr'aĵ'o: Maksimum'a long'o ne fiks'it'a. Tri premi'o'j.

Ese'o: Tem'e lig'it'a kun Esperant'o aŭ kun la tem'o de la UK, “Divers'ec'o: ŝanc'o, ne minac'o”. Premi'o “Lu'ig'i Minnaja” kaj du ali'a'j premi'o'j.

Kant'o: Tekst'o kaj melodi'o pov'as est'i de mal'sam'a'j aŭtor'o'j. Premi'o “An - Song - san” kaj du ali'a'j premi'o'j.

Vid'bend'o: Tem'e lig'it'a kun Esperant'o aŭ kun la kongres'a tem'o (vd. ĉe Ese'o). Daŭr'o inter 15 kaj 60 minut'o'j. Sistem'o VHS/PAL. Tri premi'o'j.

Infan'libr'o de la Jar'o: Original'a aŭ traduk'it'a libr'o (ali'a ol lern'o'libr'o), pres'form'e aper'int'a en 2001. Unu premi'o.

Oni rajt'as send'i maksimum'e tri konkurs'aĵ'o'j'n por sam'a branĉ'o. Por poezi'o, proz'o, teatr'aĵ'o, ese'o kaj kant'o oni send'u ili'n en kvar ekz., por la infan'libr'a branĉ'o en tri ekz. Ĉiu'j al'ven'u plej last'e 31 mar 2002. Por vid'bend'o oni send'u po unu ekzempler'o'n ĝis 1 jul 2002. Ĉio'n oni send'u al: Bel'art'a'j Konkurs'o'j de UEA, Nieuwe Binnenweg 176, 3015 BJ Rotterdam, Nederlando. La konkurs'aĵ'o'j (krom vid'bend'o'j kaj infan'libr'o'j) est'u pseŭdonim'a'j. La ver'a nom'o kaj adres'o est'u en apart'a kovert'o. Se ebl'e, oni al'don'u 5 respond'kupon'o'j'n por ĉiu branĉ'o, en kiu oni konkurs'as. Detal'a regul'ar'o hav'ebl'as ĉe UEA:

Nieuwe Binnenweg 176, 3015 BJ Rotterdam, Nederlando

Ret'e:

uea@inter.nl.net

.

Rakont'o'libr'o por Fort'alez'o

El'don'ej'o KLEKS sub aŭspici'o'j de EVA kaj kun help'o de Esperant'a Redakci'o de Pol'a Radi'o plan'as el'don'i por UK en Fort'alez'o rakont'o'libr'o'n. Simil'a'n rakont'o'libr'o'n, titol'it'a'n Mond'o'j, KLEKS el'don'is por UK en Zagrebo. Ni atend'as si'n'propon'o'j'n de esperant'lingv'a'j aŭtor'o'j kun ne pli ol 7 paĝ'a'j rakont'o'j, kiu'j est'as original'e verk'it'a'j en Esperant'o, kaj prefer'e antaŭ'e ne publik'ig'it'a'j. La rakont'o'j est'u interes'a'j kaj en klar'a Esperant'o. La tekst'o'j kun 110 vort'a biografi'et'o de la aŭtor'o ven'u ret'e al

handzlik@kleks.pl

aŭ

dtch@wp.pl

aŭ eventual'e al helik'poŝt'a adres'o de KLEKS: PL 43 - 346 Bielsko - Biała str. Braterska 41, Pollando.

Georg'o Handzlik

Ricev'it'a'j gazet'o'j

Bulgar'a Esperant'ist'o. 2001/4;

Bulten'o [Londona E - klub'o]. 2001/nov - dec;

Esperant'o aktuell. 2001/4;

Esperant'o. 2001/10;

Font'o. 2001/249,250;

Jun'a Amik'o. 2001/3;

Katalun'a Esperant'ist'o. 2001/318;

Kontakt'o. 2001/5;

La Esperant'ist'a Labor'ist'o. 2001/259;

La Gazet'o. 2001/96;

La Mov'ad'o. 2001/11;

La Ond'o de Esperant'o. 2001/12;

La Revu'o Orient'a. 2001/11;

Mal'long'e. 2001/38;

Monat'o. 2001/10;

Norveg'a Esperant'ist'o. 2001/5;

Reg'o. 2001/5;

Sen'naci'ec'a Revu'o. 2000 - 2001/128 - 129;

Sen'naci'ul'o. 2001/11;

Temp'o. 2001/3;

Tramp'o. 2001/3.

Ni gratul'as!

La ĝust'a solv'o

1. Ĉarm'o xyz; 2. Patriot'ism'o; 3. Kanario; 4. Imun'a; 5. Akurat'a; 6. Bicikl'o; 7. Kamer'o xyz; 8. Uni'o; 9. Krestomati'o; 10. Sobr'a; 11. Stab'o xyz; 12. Ideal'o xyz; 13. Etn'a; 14. Dajmon'o. En la plen'ig'it'a kruc'vort'enigm'o est'as 2 liter'o'j “B”.

La plej aktiv'a part'o'pren'ant'o dum 2001 de'nov'e iĝ'is Vladimir Vyĉegĵanin el Niĵnij Tagil (Ruslando). Kvankam li ankoraŭ ne send'is la solv'o'n de la nov'jar'a kruc'vort'enigm'o, li est'as la unu'a. Li ricev'os libr'o'donac'o'n. Aktiv'a'j est'is ankaŭ Svetlana Konjaŝova, Viktor Alikin (Ruslando), Erkki Kemppainen (Finnlando), Hanna Skalska (Pollando). Dank'o'n al ĉiu'j!

Sed Vladimir ne plu ricev'ad'os libr'o'donac'o'j'n, ĉar ek'de ĉi tiu kajer'o li mem redakt'as Mozaik'on, kaj mi nur dev'os anonc'i la venk'int'o'j'n de la novembr'a kaj decembr'a konkurs'o'j.

Mi plej kor'e dank'as ĉiu'j'n, kiu'j send'is al mi si'a'j'n respond'o'j'n kaj konkurs'aĵ'o'j'n dum pli ol sep jar'o'j de mi'a redakt'ad'o de ĉi rubrik'o en Ruslanda Esperant'ist'o kaj La Ond'o.

Tatjana Kulakova

Vid'u la bild'o'n

Er'o'j el la aper'ont'a libr'o

A (Lod'e - 73)

B (Lod'e - 74)

C, Ĉ (Lod'e - 75)

D (Lod'e - 76)

E (Lod'e - 77)

E (Lod'e - 78)

F, H (Lod'e - 79)

I, J (Lod'e - 80)

K (Lod'e - 81)

L (Lod'e - 82)

L (Lod'e - 84) M (Lod'e - 86)

Redakci'e

Unu mal'grand'a nov'aĵ'o de la komenc'o de la jar'o apenaŭ tuŝ'is la atent'o'n de la publik'o: la ŝaf'in'o Dolly mal'san'iĝ'is. Nur'a bagatel'o. Ĉu ĝi merit'as eĉ rimark'o'n? Unu'flank'e — ne, ĉar tem'as pri iu ŝaf'o. Cert'e, se tem'us pri iu princ'in'o, iu prezident'o — la demand'o est'us super'flu'a. Ĉiu sci'as, kiu'n kaj kia'n atent'o'n al'tir'as ajn'a intim'a bagatel'o el la viv'o de princ'o'j kaj prezident'o'j. Ali'flank'e, ĉu la ŝaf'in'o Dolly ne est'is last'a'temp'e prefer'at'a heroin'o de ni'a scienc - fikci'a roman'o? Ĉu ne tiu alĥemi'a best'o nutr'is ni'a'n nostalgi'o'n pri mirakl'o kaj sam'temp'e ekscit'is mal'bon'a'n antaŭ'sent'o'n pri iu biologi'a kataklism'o? Jes, ĝust'e ĝi. Sed ĉiu roman'o hav'as si'a'n fin'o'n, kaj Dolly nun post'ir'as la voj'o'n de mil'o'j da person'o'j de la hom'a komedi'o.

Ve, ni facil'mens'e perd'is la atent'o'n en la moment'o, kiu prezent'as por ni precip'a'n interes'o'n. La mal'prosper'a Dolly mal'san'iĝ'is je iu senil'a dis'funkci'o. Ver'ŝajn'e, la jun'a best'o hered'is la mal'jun'o'n de si'a klon'a ĉel'o. Unu simil'a simpl'a fakt'o pov'as blok'i la art'e'far'ad'o'n de hom'o'j pli efik'e ol iu'j ajn leĝ'o'j kontraŭ la klon'ad'o de hom'o'j. La nov'aĵ'o ne est'as grand'a sensaci'o. Sed ĝi est'as avert'o. La logik'o de proces'o'j domin'as en ni'a ĉiu'tag'ec'o super la logik'o de ni'a raci'o. La ŝaf'o pov'us ne kapt'i mal'san'o'n, — do oni ek'hav'us pli frap'a'n nov'aĵ'o'n en la plen'um'o de hom'o.

Hom'o'j kaj ŝaf'o'j. Amas'o da paralel'o'j tuj sieĝ'as la mens'o'n. Iam en Brit'uj'o “la ŝaf'o'j manĝ'is la hom'o'j'n”. Tia est'is la logik'o de la proces'o. Dum la sekv'a'j jar'cent'o'j foj'e la hom'o'j sukces'is kontraŭ'star'i la flu'o'n de la event'o'j. Bedaŭr'ind'e, la voj'o de la klon'ad'o ne ŝajn'as favor'a por la hom'o'j. “La postul'o'j de la merkat'o”, kiu'j determin'as ĉio'n — de la gust'o de la pom'o ĝis la formul'o de la futbal'a mond'pokal'o — jam aper'ig'is genetik'a'n ekzotik'o'n en la form'o de animal'o xyz - vegetal'a'j kombin'o'j. La postul'o'j de la merkat'o de trans'plant'aĵ'o'j ig'as aper'i la art'e'far'ad'o'n de hom'o'j — por ili'n dis'tranĉ'i en korp'er'o'j'n. Kiel vi memor'as, ĉio ĉi far'iĝ'as sub korekt'a human'a pretekst'o: oni ne plan'as tranĉ'i konsci'a'j'n individu'o'j'n, plu — oni plan'as help'i la mal'san'ul'o'j'n kaj mutil'it'o'j'n, kaj plu — la klon'ad'o ja halt'ig'us la krim'a'n komerc'o'n je la hom'a'j organ'o'j (ĉi - last'a prosper'as aktual'e en Ruslando, kie milion'o'j da sen'hejm'a'j infan'o'j kaj adolt'o'j risk'as est'i murd'it'a'j kaj dis'pec'ig'it'a'j por la medicin'a'j cel'o'j).

Kiel al vi plaĉ'as tia human'ism'o? Oni en'konduk'as laŭ'leĝ'a'n dis'tranĉ'o'n por likvid'i la krim'a'n. Probabl'e vi trov'os tio'n ne'ebl'a kaj hont'a; do mi memor'ig'as al vi'a konsider'o la precedenc'o'n de Nederlando, kie oni legaliz'is la eŭtanazi'o'n, t.e. oni likvid'is la krim'o'n trans'baz'ig'int'e ĝis sur la leĝ'a'n grund'o'n.

Ver'e alĥemi'a trans'form'o sur'voj'e de fabel'o al viv'o: art'e'far'it'a ŝaf'o si'n turn'is pli al la real'o ol iu ajn natur'a princ'o. De tio sekv'as, ke sur la list'o de la publik'a interes'o la nom'o Dolly ind'as star'i antaŭ la nom'o de Charles.

Alen Kris

Sur la kovr'il'paĝ'a fot'o est'as sonor'il'tur'o en la ĉef'urb'o de Litovio. Pro ĉi tiu fot'o Robert Kamiński (Pollando) ricev'is la tri'a'n premi'o'n en ni'a Inter'naci'a Fot'o'konkurs'o.

Demokrati'o kiel aktiv'ig'a fort'o

En januar'o ni inform'is, ke Osmo Buller est'as proklam'it'a La Esperant'ist'o de la Jar'o 2001. La laŭreat'o afabl'e konsent'is respond'i al ni'a'j demand'o'j.

Lod'e: Kiel impres'is vi'n la inform'o, ke vi iĝ'is la Esperant'ist'o de la Jar'o?

OB: Ĝi kompren'ebl'e tre ĝoj'ig'is mi'n, des pli ĉar ĝi ven'is ĉe la fin'o de mi'a dung'o'period'o ĉe UEA. Ĝi eĉ impres'is iel konsol'e, ĉar mi'a last'a jar'o est'is sam'temp'e la plej mal'facil'a kaj pez'a el ĉiu'j.

Lod'e: La inter'naci'a elekt'ant'ar'o honor'ig'is vi'n pro la sukces'a kaj rezult'o'riĉ'a deĵor'o en Roterdam'o, inter'ali'e pro la Gazet'ar'a'j Komunik'o'j, kiu'j ating'as rekt'e aŭ per ali'a'j inform'il'o'j praktik'e la tut'a'n esperant'ist'ar'o'n kaj pro la vizit'o'j al Ĉini'o kaj Litovio. Bon'vol'u koment'i tiu'j'n du afer'o'j'n.

OB:Gazet'ar'a'j Komunik'o'j nask'iĝ'is en maj'o 1998. Unu'e mi fakt'e intenc'is lanĉ'i intern'a'n inform'serv'o'n por komitat'an'o'j, ĉef'deleg'it'o'j kaj per'ant'o'j de UEA pri la praktik'a funkci'ad'o de UEA kaj precip'e de la Centr'a Ofic'ej'o, ĉar mi ĉiam sent'is kiel grand'a'n ĝen'o'n la ne'sufiĉ'a'n inform'it'ec'o'n de tiu'j kern'a'j funkci'ul'o'j. Post'e dev'is sekv'i re'nask'o de la iam'a Inter'naci'a Gazet'ar'a Serv'o de UEA por la E - gazet'ar'o kaj ekster'a publik'o. Mi tamen konklud'is, ke la labor'fort'o ne sufiĉ'as por dec'e funkci'ig'i ambaŭ, tiel ke GK fin'e nask'iĝ'is kiel ili'a miks'aĵ'o. Mi kred'as, ke almenaŭ la inform'ad'o inter esperant'ist'o'j pri la ag'ad'o de UEA far'iĝ'is pli efik'a, sed pri la ekster'a inform'ad'o rest'as ankoraŭ mult'o por far'i. La sukces'o de mi'a'j vizit'o'j al Ĉini'o kaj Litovio tut'e ne est'as nur mi'a merit'o, ĉar mi est'us pov'int'a far'i neni'o'n sen la prepar'labor'o'j de la lok'a'j mov'ad'an'o'j. Mi vol'as apart'e el'star'ig'i la vizit'o'n al Litovio, kie mi renkont'is pli da alt'rang'ul'o'j ol dum ĉiu'j mi'a'j ali'a'j UK - esplor'a'j vizit'o'j kun'e, kaj mi'a rest'ad'o est'is vast'e raport'at'a de amas'komunik'il'o'j. Tio est'as unu'a'vic'e merit'o de Povilas Jegorovas.

Lod'e: Ĉi - jar'e la plej legat'a tekst'o en Esperant'uj'o ver'ŝajn'e est'is vi'a demisi'a deklar'o. Ĉu nun, kelk'a'j'n monat'o'j'n post'e, vi far'us ŝanĝ'o'j'n en ĝi, se temp'o'maŝin'o re'port'us vi'n al la juli'a Zagrebo?

OB: Tiu deklar'o ne est'is origin'e cel'it'a por publik'o, sed ĝi est'is adres'it'a nur al la Estr'ar'o de UEA, kiu apart'e pet'is mi'n sur'paper'ig'i la kial'o'j'n de mi'a demisi'o. Post'e la Estr'ar'o plu send'is ĝi'n al la komitat'an'o'j — prav'e, ĉar ili postul'is klar'ig'o'n de la Estr'ar'o pri la demisi'o'j de mi kaj mi'a'j koleg'o'j. Mi iom pent'as, ke mi ne far'is apart'a'n publik'a'n deklar'o'n, kiu evident'e est'us iom ali'manier'e vort'um'it'a ol dokument'o cel'it'a por intern'a'j bezon'o'j, kvankam ĝi'a esenc'o kompren'ebl'e ne pov'us est'i mal'sam'a. Tamen, la fakt'o ke ĉiu'j tri demisi'a'j leter'o'j “lik'is” ekster'e'n kaj aper'is eĉ en klub'a'j bulten'o'j, est'as iom ne'kutim'a pruv'o pri la ver'e grav'a rol'o de UEA en Esperant'uj'o.

Lod'e: Kiel vi nun ĉe vi'a for'ir'o retro'rigard'as vi'a'n viv'o'n en Roterdam'o?

OB: Kiel mi dir'is ankaŭ en mi'a demisi'a leter'o, mi for'ir'as almenaŭ 2 - 3 jar'o'j'n pli fru'e ol mi origin'e plan'is, kaj sekv'e mi'a labor'o mult'rilat'e rest'is ne'fin'it'a kaj la real'ig'o de plur'a'j plan'o'j eĉ ne pov'is est'i komenc'it'a. Mi tamen est'as kontent'a ekzempl'e pri tio, ke mi pov'is kontribu'i al financ'a ekvilibr'ig'o de la Asoci'o, al la vigl'ig'o de la el'don'a ag'ad'o kaj, antaŭ kelk'a'j jar'o'j, al la sav'o de la oficial'a'j rilat'o'j de UEA kun UN kaj Unesk'o. Mi nepr'e dev'as menci'i ankaŭ la stabil'a'n kaj efik'a'n funkci'ad'o'n de la CO — laŭ iu'j la CO funkci'is eĉ tro efik'e — kaj mi'a plej grand'a perd'o nun est'as dis'iĝ'o de mi'a'j mult'jar'a'j ge'koleg'o'j.

Lod'e: Ĉu vi antaŭ'vid'as, ke vi pov'os daŭr'ig'i la real'ig'o'n de vi'a'j ne'fin'it'a'j plan'o'j, ne plu labor'ant'e en Roterdam'o?

OB: Tio'n mi ne antaŭ'vid'as, ĉar en mi'a nov'a labor'o kiel direktor'o de la literatur'a Päätalo - Institut'o en Finnlando, mi ver'ŝajn'e sekv'os mi'a'n princip'o'n dediĉ'i si'n sam'temp'e nur al unu afer'o. Lod'e: Ĉu laŭ vi'a'j spert'o'j UEA bezon'as i'a'j'n re'form'o'j'n?

OB: La demokrati'o en UEA dev'us est'i pli'fort'ig'it'a. Unu'e, individu'a'j membr'o'j nun elekt'as nur dek'on'o'n el la membr'o'j de la Komitat'o, kvankam el la tut'a membr'ar'o de UEA ili est'as unu tri'on'o. Anstataŭ la nun'a regul'o, laŭ kiu oni elekt'as po unu komitat'an'o'n B por ĉiu komenc'it'a mil'o da individu'a'j membr'o'j, oni pov'us elekt'i po unu por ĉiu'j 500 membr'o'j. Du'e, nun la Estr'ar'o gvid'as la Komitat'o'n funkci'ant'e kiel ĝi'a prezidi'o, kio ne konform'as al la spirit'o de demokrati'o. La Komitat'o dev'us kontrol'i la ag'ad'o'n de la Estr'ar'o sen'de'pend'e, sed nun la Estr'ar'o mem gvid'as si'a'n propr'a'n kontrol'ad'o'n, kio en la praktik'o paraliz'as la super'a'n organ'o'n de UEA. Neces'as ke la Komitat'o kaj Estr'ar'o hav'u mal'sam'a'j'n prezid'ant'o'j'n. Mi kred'as je demokrati'o kiel aktiv'ig'a fort'o: ju pli la individu'a'j membr'o'j ĝeneral'e kaj komitat'an'o'j apart'e sent'os, ke ili mastr'as si'a'n Asoci'o'n, des pli aktiv'a'j ili cert'e far'iĝ'os.

Lod'e: En Zagrebo UEA ricev'is nov'a'n labor'plan'o'n. Ĉi vi atend'as de ĝi'a real'ig'o bon'a'j'n frukt'o'j'n?

OB: Mi em'as al pesimism'o, ĉar ni far'is jam tiom da plan'o'j, kiu'j'n ni post'e rapid'e forges'is. En Zagrebo la Komitat'o forges'is tuj ĉe la elekt'o de nov'a Estr'ar'o, ke unu el la baz'a'j cel'o'j de tiu plan'o est'as pli'jun'ig'o de ni'a aktiv'ul'ar'o, kaj elekt'is Estr'ar'o'n kun averaĝ'a aĝ'o 10 jar'o'j'n super tiu de la antaŭ'a Estr'ar'o, kiam ĝi est'is elekt'it'a. La Komitat'o dev'is mem don'i bon'a'n ekzempl'o'n pri tio, ke la labor'plan'o est'u pren'it'a serioz'e. Tio de'nov'e montr'is, ke la Komitat'o est'as paraliz'it'a, pro kio eĉ en la elekt'ad'o de la Estr'ar'o ĝi ne est'is sufiĉ'e vek'a.

Lod'e: Preskaŭ sam'tag'e kun vi'a laŭreat'iĝ'o est'is anonc'it'a la rezult'o de la balot'ad'o por la Senat'o de la Esperant'a Civit'o. Kiu'n opini'o'n vi hav'as pri ĝi?

OB: Mi trov'as ĝi'a'n bombast'a'n vest'o'n mal'plaĉ'a kaj eĉ rid'ind'a. Kvankam ĝi fin'fin'e rest'os nur marĝen'a fenomen'o, ĝi ja ĝen'as per si'a'j eksces'o'j kaj per la paranoj'a ĉikan'ad'o pri UEA far'e de iu'j ĝi'a'j protagonist'o'j. Mi esper'as, ke pli prudent'a si'n'ten'o al UEA tie tamen baldaŭ super'reg'os. Ceter'e, kun interes'o mi not'is, ke la part'o'pren'aktiv'ec'o en la balot'ad'o de la Civit'o est'is konsider'ind'e mal'pli alt'a ol en la balot'ad'o pri la komitat'an'o'j B de UEA.

Lod'e: Kiu'j'n tri libr'o'j'n en Esperant'o vi kun'pren'us, ekzil'ot'e al ne'loĝ'at'a insul'o?

OB: Unu'e, En bark'o sen'pilot'a por pov'i ĝu'i tie la tut'a'n verk'ar'o'n de William Auld kaj ne nur La infan'a ras'o. Du'e, Mal'viv'a'j anim'o'j de Gogol, ĉar ĝi obstin'e fascin'as mi'n ek'de mi'a lern'ej'a aĝ'o kaj mi'a amik'o pri'zorg'is ĝi'a'n Esperant'a'n el'don'o'n. Tri'e, Esperant'o en perspektiv'o por hav'i memor'apog'il'o'n por rezon'ad'o pri la afer'o, al kiu mi dediĉ'is mi'n sur la kontinent'o.

Esperant'uj'o fest'as la Tag'o'n de Zamenhof

Kurt'e

La ret'ej'o de Sved'a E - Federaci'o registr'is 1 037 966 vizit'o'j'n dum 2001. (Nun)

E - to est'os de'nov'e parol'at'a en la Eŭrop'a Parlament'o kadr'e de Euroscola 19 mar k 17 apr 2002. (Esperantolehti)

Opini'sond'o inter 411 lern'ej'an'o'j k student'o'j en La Roche - sur - Yon (Franci'o) evident'ig'is, ke 52% rigard'as universal'a la angl'a'n lingv'o'n k 12% E - ton; 49% aprob'as ne'dev'ig'a'n instru'ad'o'n de E - to en la eduk'a sistem'o. (SAT - Amik'ar'o)

Microsofto lanĉ'is nov'a'n Windows XP. Unu el ĝi'a'j plej grand'a'j modern'aĵ'o'j est'as nov'a sur'ekran'a prezent'o, kiu nom'iĝ'as Lun'a; la E - liter'o'j jam ven'as en'e. (Nun)

9 dec ricev'is la nom'o'n Gaston Waringhien la bibliotek'o de la urb'et'o Aigne, Franci'o. (Inter'redaktor'e)

En la ekspozici'o de soci'a'j organiz'aĵ'o'j, kiu okaz'is 7–9 nov en la region'o'grafi'a muze'o de Samara (Ruslando), funkci'is E - stand'o. (M.Prilepskaja)

E - to est'as plur'foj'e menci'it'a en la ital'lingv'a libr'o de G.C.Fighiera Kongres'o'j kaj entrepren'a'j kun'ven'o'j. Man'libr'o por ag'ad'o. (G.C.Fighiera)

Sved'a E - Federaci'o lanĉ'is inform'foli'o'n en la sved'a lingv'o Esperant'o JUST Nu (E - to ĝust'e nun). (Nun)

Ĉarenta Asoci'o por E - to star'ig'is 19 sep 2001 bud'o'n okaz'e de la Tag'o de El'don'ist'o'j en Angouleme, Franci'o. (Herold'o de Esperant'o)

Aper'is en la slovak'a traduk'o de Ján Vajs la jun'ul'ar'a roman'et'o de Tibor Sekelj Temuĝino, la fil'o de la step'o. (Esperant'o)

“La Traduk - premi'o de Japan'a Literatur'o Esperant'e'n” por 2001 est'as asign'it'a al Konisi Gaku pro traduk'o de Korus'a suit'o: La ĉeval'o de Motizuki de Ookawa Essei k Miyazawa Hazime; per la premi'o “Ossaka” JEI en 2001 honor'is s - ron Tadacuna Nomra pro Japan'a - Esperant'a Terminario de Biologi'o k pro aktiv'ad'o en la distrikt'o Kumamoto. La premi'o'j est'is anonc'it'a'j en la 88a Japan'a E - Kongres'o (12 - 14 okt., Takarazuka) kiu hav'is 590 al'iĝ'int'o'j'n, el kiu'j 406 real'e part'o'pren'is. (La Revu'o Orient'a)

José Siquara da Rocha donac'is al Bahi'a E - Asoci'o (Brazilo) teren'o'n 5000 m2. (Brazila Esperant'ist'o)

La estr'ar'o de Ile'i anonc'is ke pro mal'ebl'o garanti'i sufiĉ'a'n part'o'pren'ant'ar'o'n en 2002 ne okaz'os Ile'i - Konferenc'o. (Esperant'o)

Krom la mal'nov'a revu'o Progres'o, oficial'a organ'o de la id'ist'a mov'ad'o, en la lingv'o Id'o aper'as ankaŭ Id'o - Salut'o (Germanio), Id'o - Viv'o (Briti'o), Letro Internaciona (Franci'o), La Kordiego Geyal (Nederlando); laŭ taks'o en la mond'o est'as ĉ. 500 aktiv'a'j id'ist'o'j. (Tornad'o)

Vid'e el Bruselo

Pri la Civit'o: ka unu'a'n foj'o'n publik'e

Intervju'o kun Walter Żelazny:

Lod'e: Kio'n vi sent'is ek'sci'int'e, ke oni elekt'is vi'n la unu'a Konsul'o de la Esperant'a Civit'o?

WŻ: Unu'e mi pens'is, ke la ide'o de La Civit'o venk'as. Du'e, ke ne facil'e est'os lig'i mi'a'n scienc'a'n labor'o'n de soci'olog'o kun la soci - kultur'a aktiv'ad'o. Feliĉ'e mi pov'as kalkul'i je la help'o de mult'a'j ge'amik'o'j.

Lod'e: Pasint - jar'e aper'is mult'e da kritik'o, plej'part'e verk'it'a de tiu'j, kiu'j ne konsci'is ke la Civit'o real'e ek'funkci'os nur en februar'o, kaj kiu'j kritik'is nur si'a'n imag'o'n pri la Civit'o. Ekzempl'e, oni asert'is, ke la Civit'o: (1) rid'ind'ig'as Esperant'o'n kaj ŝok'as la esperant'ist'ar'o'n pro la “kvazaŭ'ŝtat'ec'o” (2) dezir'as reprezent'i la esperant'ist'o'j'n inter'naci'e; (3) ne pov'as est'i subjekt'o de la inter'naci'a jur'o; (4) est'as direkt'it'a kontraŭ UEA kaj la Akademi'o, ktp. Bon'vol'u kiel la Konsul'o, respond'i al la kritik'ant'o'j.

WŻ: La problem'o'j tuŝ'it'a'j en vi'a demand'o ven'as de ies intenc'a'j mis'inform'o'j, de mank'o de politik'a kaj soci'a kultur'o'j kaj sci'o'j, kaj mank'o de la orient'iĝ'o pri kio okaz'as sur'mond'e. Do ĉio kun'e.

Ekzempl'o de intenc'a mis'inform'o est'as la alud'o al la Akademi'o. Kiel la Civit'o pov'us est'i kontraŭ la Akademi'o de Esperant'o, se la Akademi'o est'is ĉiam reprezent'it'a per oficial'a deleg'it'o en ĉiu'j forum'o'j, inkluziv'e de la last'a en Sabl'o'net'o (tie ĉe'est'is oficial'e prof. Carlo Minnaja)?

Unu'e, se ni esperant'ist'o'j ne organiz'os ni'n kiel subjekt'o de inter'naci'a jur'o, ni pere'os post du, tri generaci'o'j. Tiu'j kiu'j dir'as pri kvazaŭ'ŝtat'ec'o ne sci'as kio est'as ŝtat'o kaj kio est'as soci'o. Est'as du mal'sam'a'j ord'o'j, la unu'a est'as politik'a, la du'a est'as soci'a. Sed la politik'a ne ekzist'as sen la soci'a kaj invers'e. Tiu'n politik'a'n “tru'o'n” dev'as plen'um'i la Civit'o. Ĉu vi vol'as ke Esperanti'o en'tut'e pere'u? Nun ĝi trov'iĝ'as sur tia voj'o, kaj se oni ne far'os en ĝi neces'a'j'n re'form'o'j'n, pli proksim'a'j'n al la Zamenhofa koncept'o de la soci'o esperant'ist'ar'a, ni'a ekzist'o est'os en la sam'a danĝer'o, kiel la ekzist'o de minoritat'o'j, kiu'j ne sukces'is organiz'i si'n politik'e.

Du'e, kio'n signif'as reprezent'i esperant'ist'ar'o'n inter'naci'skal'e? Unu'e, mi demand'as, kiu ni'n reprezent'as nun kaj kie? Oni parol'as ekz. pri Unesco, sed tiu'j, kiu'j fanfaron'as pri tio ne dir'as la ver'o'n, ke ekz. UEA est'as unu el mil organiz'o'j, kiu'j hav'as rilat'o'j'n kun Unesco. Do real'e kie ni est'as reprezent'at'a'j? Kie est'as real'e la lingv'o Esperant'o en Eŭrop'o, atest'as la Inter'naci'a Jar'o de la Lingv'o'j 2001. Esperant'o est'is menci'it'a neni'e. Post'e Esperant'ist'o'j plor'as, ne pro tio ke tiel est'as, sed pro tio ke iu kuraĝ'is dir'i al ili la ver'o'n. Do mi ripet'u: inter'naci'skal'e, eŭrop'skal'e, ni ne ekzist'as. Ni ekzist'os nur kiam ni hav'os i'o'n interes'a'n por dir'i, sed ne tiam kiam ni postul'os, ke oni ripet'u, ke Esperant'o dev'as venk'i. Tiel oni ne venk'as.

Tri'e, la subjekt'o de la inter'naci'a jur'o praktik'e hodiaŭ aparten'as al la suveren'a ŝtat'o, sed jam oni kon'as escept'o'j'n. Morgaŭ cert'a'j ŝtat'o'j dev'os pli'larĝ'ig'i si'a'n formul'o'n de la suveren'ec'o je tiel nom'at'a korporaci'o de la unu'o'j de la publik'a jur'o. Tio'n oni dev'as vid'i hodiaŭ. Mi ne parol'os pri ali'a'j ekzempl'o'j kiel la Kavalir'o'j de Malto ktp. pro la mank'o da lok'o en Lod'e. Mi ne pov'as en'ir'i ĉi tie en la debat'o'j kie oni ne disting'as la publik'a'n, civil'a'n jur'o'n de la inter'naci'a jur'o, soci'o'n de etn'o, ident'ig'o'n de klasifik'ad'o, naci'ec'o'n de civit'an'ec'o, etn'o'n de minoritat'o ktp. La mond'o ŝanĝ'iĝ'as. Kiam vi hodiaŭ ven'as al bank'o, al tribunal'o, al ofic'ej'o, vi demand'as ekspert'o'j'n kio'n ili pens'as pri tia aŭ ali'a vi'a decid'o. En Esperanti'o al ĉiu ŝajn'as, ke li/ŝi sci'as ĉio'n plej bon'e. Tio'n mi nom'as la diktatur'o de pleb'o. La rezult'o'j'n ni kon'as. Kio'n mi pens'as pri tio, mi verk'is en la long'a ese'o sur la paĝ'o'j de Lod'e.

Kvar'e, mi nur dir'u, ke de'nov'e ni hav'as iu'n ne'kompren'ebl'a'n psik'a'n deviaci'o'n de hom'o'j, kiu'j jam fal'ig'is Esperanti'o'n kaj nun ne permes'as pren'i al ali'a'j la stir'il'o'n. Ĉi tie tem'as nur pri tio. Kial ekzempl'e ne ven'as kritik'o de SAT kontraŭ la Civit'o? Ĉar SAT est'as organiz'o, kie ne okaz'as batal'o'j inter la burokrat'o'j kaj la estr'ar'o. Simpl'e mi opini'as, ke de'komenc'e oni ne mult'o'n kompren'as pri la Civit'o kaj ne vol'as kompren'i, serv'as al tio tut'a propagand'o de hom'o'j, kiu'j jam de'long'e dev'is for'ir'i en la ombr'o'n de la histori'o. Pri la Civit'o mi parol'as la unu'a'n foj'o'n publik'e, ekster'e de la pakt'int'a'j establ'o'j, dum tie aŭ ali'e oni jam skrib'is, kondamn'is, juĝ'is kaj diabl'o'j sci'as ankoraŭ kio'n far'is lig'e kun la Civit'o. Tiel en la mez'epok'o oni juĝ'is la sorĉ'ist'in'o'j'n, sed tiu'j, kiu'j far'as tio'n hodiaŭ eĉ ne hav'as konsci'o'n pri tio.

Lod'e: Kvankam en Esperant'uj'o apenaŭ ekzist'as pur'a instru'ist'o, propagand'ist'o, art'ist'o, lingv'ist'o kaj ali'a'j tip'o'j (ebl'e, krom la “etern'a komenc'ant'o”), por kiu esperant'ist'a kategori'o la Civit'o est'as la plej proksim'a?

WŻ: Nur Esperant'o - parol'ant'o'j. Ne ekzist'as ali'a'j kriteri'o'j.

Lod'e: Blanke not'is ke la Konsul'o hav'os “iom tro da potenc'o” (Esperant'o. 2001: 5, pĝ. 85). Ĉu ver'e?

WŻ: Ver'e, la Konsul'o hav'as grand'a'n potenc'o'n kompar'e kun prezid'ant'o'j de mult'a'j organiz'o'j. Sed sam'temp'e la Konsul'o hav'as pli da respond'ec'o kompar'e kun ali'a'j prezid'ant'o'j. Li de'pend'as de la Senat'o. Li est'as juĝ'ebl'a kaj kondamn'ebl'a de la Kort'um'o. En la Civit'o ni vol'as evit'i tio'n, ke la eventual'a burokrat'a aparat'o far'u mal'kaŝ'a'j'n regul'o'j'n de la organiz'a viv'o, kio'n ni kon'as de la histori'o de Esperanti'o kiel la puĉ'o'j. Puĉ'o'j ĉiam est'is prepar'it'a'j inter ofic'ist'o'j kaj puĉ'ist'o'j kontraŭ iu(j)n.

S - ro Blanke cert'e est'as tre bon'a inter'lingv'ist'o, sed bedaŭr'ind'e neniu'j li'a'j politik'a'j prognoz'o'j efektiv'iĝ'is. Last'a ekzempl'o est'as la Civit'o. Do prefer'e ĉiu okup'iĝ'u pri si'a kamp'o.

Lod'e: La Blank'a List'o, kiu mal'gajn'is al la Verd'a, tamen est'os reprezent'it'a en la Senat'o. Kiu'n rol'o'n hav'os la “opozici'o”?

WŻ: Tem'as pri la koncept'o de la demokrati'o, ne la koncept'o de la opozici'o. La demokrati'o hav'as nur tiam si'a'n prav'ig'o'n, kiam pli'mult'o respekt'as mal'pli'mult'o'n kaj don'as al ĝi sam'a'j'n rajt'o'j'n inform'a'j'n, kontrol'a'j'n kaj juĝ'a'j'n. Tia'n rol'o'n lud'as la opozici'o.

Lod'e: La Ond'o ebl'e est'as la sol'a revu'o, ne'lig'it'a al la Civit'o (kvankam iu'j mis'prezent'is ĝi'n Pakt'int'a Establ'o), oft'e aper'ig'ant'a inform'o'j'n pri la Civit'o. Kelk'a'j plend'is ke per tio ni sub'ten'as la Civit'o'n, dum ali'a'j taks'is ni'n laŭt'parol'il'o de Roterdam'o. Ni ŝat'us sci'i kio'n pri tio pens'as Walter Żelazny — ne kiel Konsul'o, sed kiel ni'a regul'a abon'ant'o.

WŻ: Mi ĝis nun hav'is tre alt'a'n opini'o'n pri Lod'e. Nun mi vid'as, ke ĝi hav'as iom da hezit'o, kiu'n pozici'o'n pren'i lig'e kun la kriz'o de UEA, lig'e kun la fond'o de la Civit'o ktp. Ĝis nun Lod'e kur'is kun'e kun la fakt'o'j, nun ĝi atend'as. Sed hom'o'j ĉiam plend'os. Mi rimark'is, ke pli bon'e est'as perd'i unu, du abon'ant'o'j'n, ol sub'met'iĝ'i al ĉantaĝ'o'j de cert'a'j leg'ant'o'j (ĝeneral'e ĉiam la sam'a'j), ke vi far'is tio'n aŭ ali'o'n. Vi kiel la redaktor'o sci'as, ke la plej grand'a part'o de la abon'ant'ar'o est'as tiel nom'at'a silent'a pli'mult'o. Ĝi atend'as de la revu'o komentari'o'j'n, opini'o'j'n. Ne invers'e. Mi de'nov'e abon'is vi'a'n revu'o'n, kred'ant'e, ke ĝi baldaŭ re'trov'os la ĝis'nun'a'n ekvilibr'o'n. Ĉiu pov'as hav'i hezit'o'j'n kaj dub'o'j'n, sed ne etern'a'j'n pri la sam'a afer'o.

Lod'e: Preskaŭ sam'temp'e kun la anonc'o pri la elekt'o de la Senat'o est'is anonc'it'a la rezult'o de la elekt'o de “La Esperant'ist'o de la Jar'o”. Kiel vi taks'as ĉi tiu'n rezult'o'n?

WŻ: De'komenc'e mi est'is tre skeptik'a pri io tia kiel “Esperant'ist'o de la Jar'o”. Aŭ redakci'o far'as plebiscit'o'n kaj tiam mi sci'as, ke la leg'ant'o'j de Lod'e prefer'as ĉi - jar'e S - in'o'n X pli ol S - ron Y, aŭ ni don'as kriteri'o'j'n laŭ kiu'j oni elekt'as iu'n. Mi ne kon'as tiu'j'n kriteri'o'j'n. Ĉu oni elekt'as la Esperant'ist'o'n de la Jar'o pro tio, ke li bon'e manĝ'as aŭ hav'as verd'a'j'n okul'o'j'n? La last'a elekt'o de La Esperant'ist'o de la Jar'o, ŝajn'as al mi la sam'a elekt'o, kiam oni elekt'is sekretari'o'n de la Frankofonio Boutros - Boutros Gal'i, post kiam li dev'is for'ir'i el UN. Tiam fort'e protest'is mult'a'j frank'o'fon'a'j ŝtat'o'j, sed Parizo obstin'is kaj nom'is la nov'a'n sekretari'o'n, post'e en la protokol'o oni leg'is, ke preskaŭ ĉiu'j est'is por. Jen mi'a komentari'o!

Sam'ide'an'o'j

Satir'o'j en proz'o de Vasilij Devjatnin

Ni aper'ig'as ĉi tiu'j'n satir'o'j'n okaz'e de la 140a nask'iĝ'dat're'ven'o de Vasilij Nikolajeviĉ Devjatnin kaj prelud'e al la baldaŭ'a el'don'o de la Kvin'pint'a Stel'o — antologi'o de pri'mov'ad'a'j humur'aĵ'o'j kaj satir'o'j.

Verk'ist'o - poet'o

For'pas'is jam du monat'o'j, de kiam li komenc'is la stud'ad'o'n de Esperant'o. Li perfekt'e el'lern'is la lingv'o'n, kaj sekv'e ... li dev'as far'iĝ'i Esperant'a verk'ist'o - poet'o, — nepr'e poet'o, ĉar Esperant'o est'as mir'ind'e oportun'a por poet'o'j: oni ne dev'as ekzempl'e long'e serĉ'i rim'o'j'n, est'as nur neces'e el'lern'i parker'e la sufiks'o'j'n, kelk'a'j'n sufiks'o'j'n!..

La sam'ide'an'o kur'as en proksim'a'n butik'o'n, aĉet'as dik'a'n kajer'o'n, proviz'o'n da ink'o kaj plum'o'j, al'tabl'iĝ'as kaj skrib'as “Esperant'a'n himn'o'n”:

Viv'u ni'a kar'a Esperant'o!

Mi est'as vi'a ge'am'ant'o!

En la tut'a mond'o li nun dis'vast'iĝ'is,

Ĉiu prudent'ul'o nun al li al'iĝ'is,

Ek'triumf'is mult'e tut'a la hom'ar'o,

Ĉar ĝi ek'far'iĝ'is grand'a amik'ar'o!

Ĉiu nun'e viv'os en la amik'ec'o,

Forges'int'e tut'e pri la mal'pac'ec'o.

Ĉiu ni'a nun'a kontraŭ'batal'ul'o

Est'as sen'disput'e grand'a mal'saĝ'ul'o...

ktp.

La talent'a poet'o dum unu vesper'o plen'ig'is kelk'a'j'n paĝ'o'j'n de si'a kajer'o kaj, tra'leg'int'e si'a'n labor'o'n, trov'is nur tri erar'et'o'j'n: li du'foj'e nom'is Esperant'o'n “li” anstataŭ “ĝi”, kaj si'n mem “ge'am'ant'o”.

Jam post unu monat'o dik'eg'a libr'o est'is pret'a, — li nur ne pov'as trov'i entrepren'em'a'n hom'o'n, kiu aper'ig'us li'a'n sterk'o'n... pardon'u: mi vol'is dir'is “verk'o'n”!

Nu, kio'n far'i! Tia est'as la sort'o de ĉiu'j ver'a'j talent'o'j en la nun'a ne kultur'a epok'o!

Gramatik'ist'o

Simil'e al si'a kamarad'o poet'o, ankaŭ li dum kelk'a'j monat'o'j profund'e stud'is Esperant'o'n. La ide'o de lingv'o inter'naci'a ĝeneral'e al li tre plaĉ'as, kaj d - ro Zamenhof sufiĉ'e sprit'e efektiv'ig'is tiu'n ide'o'n. Tamen la fak'o pri afiks'o'j ne pov'is plen'e kontent'ig'i la gramatik'ist'o'n. Ekzempl'e: sufiks'o er signif'as mal'grand'a'n part'o'n, element'o'n de objekt'o. Tre bon'e, sed tia'okaz'e est'as neces'e ŝanĝ'i ĉiu'j'n radik'vort'o'j'n, kiu'j fin'iĝ'as per er, ĉar ali'e mult'a'j vort'o'j hav'as dub'a'n senc'o'n. Efektiv'e; se mi dir'os paper'o, kuler'o, koler'o, suker'o, — ne'spert'a'j esperant'ist'o'j pov'as pens'i, ke mi parol'as pri er'o'j de pap'o, kul'o, kol'o, suk'o.

Ankaŭ sufiks'o ing ia'foj'e est'as uz'at'a ne tut'e ĝust'e. Ekzempl'e, pied'ing'o ne est'as spec'o de ring'o, pend'ant'a sur rimen'o ĉe la sel'o, kiel klar'ig'as Kab'e en si'a “Vort'ar'o de Esperant'o”, sed pov'as est'i nur ŝtrump'o, ĉar oni en'ŝov'as en ĝi'n pied'o'n, sam'e kiel “man'ing'o” dev'as signif'i gant'o'n.

Sufiks'o an ankaŭ ne est'as bon'e elekt'it'a, ĉar se mi, ekzempl'e, aŭd'as la vort'o'n “Ruman'o”, mi tut'e ne sci'as, ĉu oni parol'as pri loĝ'ant'o de Ruman'uj'o, aŭ pri adept'o, amator'o de rum'o?

Sam'e mal'bon'a'j est'as kelk'a'j ali'a'j sufiks'o'j. Jen — kelk'a'j specimen'o'j: “diet'o” — si'n'de'ten'o de manĝ'aĵ'o'j, aŭ mal'grand'a di'o? “Koleg'o” — grand'a kol'o, aŭ kamarad'o? “Komet'o” — astr'o, aŭ mal'grand'a kom'o? Se ni logik'e pens'as, ni dev'as nom'i kom'o'n komet'o, kaj komet'o'n — kom'o, aŭ eĉ kom'eg'o, ĉar ĝi est'as tre'eg'e grand'a. Sed pren'u, ekzempl'e, la vort'o'n veterinar'o, kiu signif'as kurac'ist'o de best'o'j. Se vi esplor'os ĝi'n gramatik'e, vi tuj vid'os, ke en Esperant'o ĝi hav'as tut'e ali'a'n signif'o'n. Efektiv'e: la radik'o — vet; er — sufiks'o por element'o; in — vir'in'a seks'o; ar — kolekt'o da sam'spec'a'j objekt'o'j; o est'as fin'iĝ'o; sekv'e veterinar'o est'as ne best'kurac'ist'o, sed kolekt'o da vir'in'seks'a'j er'o'j de vet'o — tut'e sen'senc'a vort'o! Do, simil'a'j sufiks'o'j dev'as est'i ŝanĝ'it'a'j aŭ almenaŭ dev'as est'i anstataŭ'it'a'j la konform'a'j vort'o'j de la komun'e uz'at'a'j Esperant'a'j vort'ar'o'j; sed tio est'as jam special'a task'o de ni'a'j vort'ar'ist'o'j.

Tia'manier'e la gramatik'ist'o est'is esplor'ant'a Esperant'o'n. Nun li est'as okup'at'a per verk'ad'o de si'a propr'a gramatik'o, kiu esper'ebl'e aper'os je la mil'jar'a jubile'o de Esperant'o.

Korespond'ant'o

En poŝt'ofic'ej'o mi renkont'is mi'a'n amik'o'n B., kiu antaŭ'ne'long'e far'iĝ'is fam'a esperant'ist'o. Sur la ĉapel'o li hav'is verd'a'n ruband'o'n kun grand'a verd'a stel'o kaj kun sur'skrib'o “Esperant'o” en la kravat'o — pingl'o kun stel'o; en la buton'tru'o de l’ surtut'o — ankaŭ stel'o. Li ĝoj'e salut'is mi'n:

— Bon'a'n tag'o'n, sinjor'o! Kiel vi fart'as?

Mi vol'is laŭ kutim'o salut'i li'n per man'prem'o, sed ambaŭ li'a'j man'o'j est'is tro'plen'ig'it'a'j per korespond'aĵ'o'j, kiu'j'n li komenc'is ŝov'i en leter'kest'o'n. Mi kalkul'is: est'is sep'dek tri leter'o'j kaj poŝt'kart'o'j.

— Kio ĝi est'as?

— Ho, kar'a amik'o, ne demand'u! Est'as la respond'o'j al ge'sam'ide'an'o'j. Mi send'is mi'a'n adres'o'n al 68 Esper. gazet'o'j, kaj nun mi ricev'as cent'o'j'n da leter'o'j kaj poŝt'kart'o'j, kiu'j'n mi dev'as respond'i!

Li for'pren'is la ĉapel'o'n kaj for'viŝ'is la ŝvit'o'n per la stel'um'it'a naz'tuk'o kun sur'skrib'o “Esperant'o”.

Mi ne sci'is, kio'n respond'i kaj dir'is:

— Jes, la labor'o ne est'as facil'a, sed... sed la frukt'o'j est'os agrabl'a'j... Tamen, ĝis la re'vid'o!

— Unu moment'o'n! — li dir'is per pet'ant'a voĉ'o. — Ĉu vi ne hav'as korespond'ant'o'n sur la insul'o Borne'o? Vid'u, mi hav'as unu sur Jav'o, apud Borne'o, sed...

Mi for'kur'is...

(Laŭ: Devjatnin V.N. Unu'a'j Esperant'a'j Satir'o'j. – Leipzig: Esperant'o - Propagand'a Institut'o, [1914].)

Ni'a libr'o'produkt'ad'o: jar'o 2001

Tradici'a revu'o de Aleksander Korjenkov

Ĉiu'jar'e La Ond'o resum'as la libr'o'produkt'ad'o'n en Esperant'uj'o, daŭr'ig'ant'e la iniciat'o'n de Hungar'a Viv'o. La baz'o de la statistik'o est'as la rubrik'o Last'e Aper'is en la revu'o Esperant'o, kiu list'ig'as la libr'o'j'n kiu'j'n la Libr'o'serv'o de UEA ricev'is kaj ek'vend'is en la aktual'a jar'o, sen'de'pend'e de la el'don'jar'o. Sed malgraŭ la mank'o'j ĉi tiu statistik'ad'o, ĉe kiu mult'e help'as István Ertl, don'as imag'o'n pri la stat'o de libr'o'el'don'ad'o en Esperant'uj'o, precip'e la resum'a'j tabel'o'j por kelk'a'j jar'o'j.

Kutim'e, sed pli “dik'e”

Mi komenc'u per pas'int'jar'a cit'aĵ'o: “ĉiu'jar'e aper'as pli ol 200 libr'o'j en/pri Esperant'o kun la sum'a paĝ'o'nombr'o 25 mil. Tiu nombr'o ne est'as fal'ant'a. Ĉar, supoz'ebl'e, ne ĉiu'j libr'o'j est'as registr'at'a'j en Roterdam'o ... ne est'us tro'ig'o dir'i, ke en Esperant'uj'o ĉiu'n labor'tag'o'n aper'as almenaŭ unu nov'a libr'o”.

1991 1992 1999 2000 Sum'e aŭ averaĝ'e* 2001 Nombr'o de libr'o'j en/pri Esperant'o 222 205 208 235 2107 222 Sum'a paĝ'o'nombr'o de ĉiu'j libr'o'j 26.091 25.789 24.460 25.869 251.276 31.520 Nombr'o de la el'don'int'o'j 118 126 117 110 650 109 Averaĝ'a paĝ'o'nombr'o de unu libr'o 131 103 120 109 *120.3 142 Averaĝ'a prez'o de unu libr'o (NLG/EUR) 16.1 15.9 18.6 20.8 *18.08/8,22 €11,2 Lern'o'libr'o'j, vort'ar'o'j, inform'il'o'j pri Esperant'o 36 36 28 22 296 32 Original'a beletr'o 30 34 23 22 258 21 Traduk'a beletr'o 44 31 46 72 458 57 Plan'lingv'ist'ik'o kaj esperant'ologi'o 25 27 19 19 229 26 Esperant'o (histori'o, kultur'o, mov'ad'o k.s.) 27 18 32 30 241 21 Politik'o, histori'o, filozofi'o 21 17 9 30 166 22 Scienc'o kaj teknik'o, fak'a'j termin'ar'o'j 18 13 25 13 182 17 Religi'o 8 12 13 10 105 6 Ali'a'j tem'o'j 13 17 13 17 172 20

Kvankam la rezult'o est'as kutim'a, la averaĝ'a libr'o iĝ'is en 2001 pli ampleks'a kaj ... pli mult'e'kost'a. En 2000 nur tri el'don'ej'o'j produkt'is pli ol mil paĝ'o'j'n, ĉi - jar'e — ok, inter ili du german'a'j el'don'ej'o'j. Pont'o el'don'is di'serv'a'n kolekt'o'n Ador'u, kies ampleks'o (1472 paĝ'o'j!) super'as PIVon. Georg Olms feliĉ'ig'is ni'n per unu'libr'a re'el'don'o de du plan'lingv'ist'ik'a'j verk'o'j de Louis Couturat kaj Léopold Leau kaj per re'pres'o de kvar jar'kolekt'o'j de volapuk'a revu'o Zi vol Lölik. Aĉet'ont'o'j sci'u, ke la du volum'eg'o'j de Georg Olms kun'e kost'as pli ol 300 eŭr'o'j'n.

La epok'o de Chmielik daŭr'as

De'nov'e ni hav'as pli ol cent el'don'ant'o'j'n (109). La pli mult'a'j regal'is ni'n nur unu foj'o'n, kaj plur'a'j el ili efektiv'e last'e aper'is kaj neniam plu re'aper'os en la statistik'o, ĉar krom el'don'i libr'o'n oni dev'as ĝi'n ankaŭ vend'i... Tio est'as mal'pli facil'a.

La du'a'n foj'o'n si'n'sekv'e la plej aktiv'a el'don'ej'o est'as Libr'o - Mond'o de Tomasz Chmielik, ĉar la libr'o'serv'o de UEA sur'merkat'ig'is plur'a'j'n numer'o'j'n de La Epok'o el la komenc'o de la 1990aj jar'o'j. Sed laŭ la sum'a paĝ'o'nombr'o, la 35 broŝur'o'j de Libr'o - Mond'o est'as je la ses'a lok'o — ĉi tie avan'gard'as UEA kaj la slovak'a aktiv'ul'o Ernest'o Geleta (nov'a nom'o en ni'a statistik'o).

Nikolaj Gumiljov